1. Yaralanmalar ve Spor Kazaları
Ayak bileği burkulması, bağ dokuların zedelenmesiyle oluşur.
Tendon yırtıkları ve kemik kırıkları, aniden oluşan ödemle kendini gösterir.
Tendon iltihabı ve kas zorlanmaları ise şişliklerin yavaş ve kademeli gelişmesine neden olabilir.
2. Eklem İltihapları (Artritler)
Kireçlenme (Osteoartrit): Geçici ayak şişmelerine yol açabilir.
Gut Hastalığı: Başparmakta belirgin ödem ve ağrı oluşturur.
Enfeksiyöz artrit: Bakteriyel kaynaklı olup, bağışıklığı düşük bireylerde daha sık görülür.
3. Bağışıklık Sistemi Hastalıkları
Romatoid artrit, psöriyatik artrit, lupus gibi hastalıklarda bağışıklık sistemi sağlıklı dokulara saldırır, bu da ayak eklemlerinde iltihap ve şişmeye neden olur.
4. Lenfödem (Lenf Drenaj Bozukluğu)
Lenf sıvısının akışının bozulması durumunda ayak ve bacaklarda biriken sıvılar ödem oluşturur.
Doğuştan gelen bozukluklar (örneğin Milroy hastalığı)
Kanser tedavisi sonrası lenf bezlerinin alınması
Radyoterapi gibi durumlar tetikleyici olabilir.
Ciddi Hastalıklara Bağlı Nedenler
5. Kalp Yetmezliği
Kalbin yeterince kan pompalayamaması sonucu vücutta sıvı birikmeye başlar. En sık ayaklarda ve bileklerde şişlik görülür.
6. Böbrek Hastalıkları
Böbrekler yeterince süzme işlemini yapamadığında, fazla sıvı vücutta birikir. Sabahları göz altlarında, gün içinde ise ayak bileklerinde belirgin şişlik olabilir.
7. Derin Ven Trombozu (DVT)
Bacak damarlarında oluşan pıhtılar kan akışını engeller. Tek taraflı şişlik, ağrı ve sıcaklık hissi ile kendini gösterir. Acil müdahale gerektirir.
8. Gebelik ve Gebelik Zehirlenmesi (Preeklampsi)
Gebelikte hormonal ve dolaşımsal değişiklikler hafif ödem oluşturabilirken, yüksek tansiyonla seyreden preeklampsi ciddi bir tablodur. Hemen hekime başvurulmalıdır.
9. İlaçların Yan Etkisi
Bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar, diyabet ilaçları ve steroidler ödem yapabilir. Doktor gözetiminde doz ayarlaması gerekebilir.
10. Karaciğer Hastalıkları
Karaciğer fonksiyonlarındaki bozukluklar vücuttaki sıvı dengesini etkiler ve ödem oluşturabilir.
11. Hava Koşulları ve Sıcaklık
Özellikle yaz aylarında sıcak hava damarları genişlettiği için sıvı dokularda birikir ve ayaklarda geçici şişlik yapabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Eğer ayak şişliğine ağrı, uyuşukluk, solunum sıkıntısı veya ani kilo artışı eşlik ediyorsa mutlaka bir hekime başvurulmalıdır.
kaynak : Altibbi
