Ağız ve diş sağlığı, genel sağlığın ayrılmaz bir parçasıdır. Diş apsesi (dental apse), tedavi edilmediğinde yalnızca ağız sağlığını değil, tüm vücut sistemini etkileyebilecek ciddiyette bir enfeksiyondur. Genellikle diş köklerinde ya da diş etlerinde oluşan bu irin dolu kesecikler, bakteriyel enfeksiyonlara bağlı gelişir. Zamanında müdahale edilmezse çene kemiği, boyun, boğaz ve hatta kan dolaşımı yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Uzmanlar, belirtilerin ciddiyetine göre hemen bir diş hekimine veya acil servise başvurulmasını öneriyor.
DİŞ APSESİNİN BELİRTİLERİ: SİNYALLERİ DİKKATE ALIN
Diş apsesi genellikle kendini belirgin ağrılarla gösterir. Ancak sadece ağrı ile sınırlı kalmayıp birçok fiziksel belirtiye yol açabilir. Bu belirtiler, enfeksiyonun yayılımına göre değişiklik gösterebilir. En sık görülen semptomlar şunlardır:
Ani başlayan, şiddetli ve sürekli diş ağrısı
Ağrının çene kemiği, kulak ya da boyuna yayılması
Sıcak ve soğuğa karşı diş hassasiyeti
Çiğneme, ısırma veya dişe dokunma sırasında ağrı
Yüzde ya da yanakta belirgin şişlik
Ağızda kötü tat, kötü nefes kokusu
Ağız içinde tuzlu ya da metalik tat
Dişin gevşemesi veya yerinden oynaması
Ateş ve halsizlik
Lenf bezlerinde (çene altı veya boyunda) şişlik
Uyku problemleri, genel huzursuzluk
Nefes alma veya yutkunmada zorluk gibi durumlar
Bu semptomlar, apsenin lokal bir enfeksiyon olmaktan çıkıp sistemik hale geldiğinin işareti olabilir.
DİŞ APSESİNİN NEDENLERİ: BAKTERİLERİN GİZLİ SALDIRISI
Diş apseleri, bakterilerin diş veya diş eti dokularına sızmasıyla ortaya çıkar. Bu sızmanın nasıl gerçekleştiği, apsenin türüne göre değişir:
Periapikal apse: Bakteriler, çürük veya çatlak aracılığıyla dişin iç kısmına (pulpa) ulaşır. Burada sinir ve damarlar etkilenir.
Periodontal apse: Genellikle diş eti hastalıklarının ilerlemesiyle görülür. Ayrıca travmalar, zedelenmeler de etkili olabilir.
Gingival apse: Yabancı bir cisim —örneğin mısır kabuğu veya diş fırçası kılları— diş etine saplandığında meydana gelir.
Her durumda, iltihaplı doku çevresinde irin birikir ve basınçla ağrılı bir tabloya yol açar.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ: ERKEN MÜDAHALE HAYAT KURTARABİLİR
Diş apsesinin tedavisi, enfeksiyonun yayılımını durdurmayı ve kaynak dokuyu ortadan kaldırmayı hedefler. Uygulanan başlıca tedavi yöntemleri şöyledir:
Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyonun bölgesel veya sistemik yayılımını önlemek için. Ancak tek başına yeterli değildir.
Kanal tedavisi (endodontik tedavi): Dişin iç yapısı temizlenerek enfekte dokular uzaklaştırılır ve kanal doldurulur.
Diş çekimi: Dişin kurtarılamayacak durumda olması halinde çare, çekimdir.
Cerrahi drenaj: Apsenin kesilerek içindeki iltihabın boşaltılması gerekebilir.
Tedavi sonrası ağız hijyenine dikkat edilmesi, nüksleri önlemek açısından önemlidir.
KORUNMA YOLLARI: AĞIZ SAĞLIĞI BİR ALIŞKANLIKTIR
Diş apsesinden korunmak, çoğu zaman günlük ağız bakım alışkanlıklarının geliştirilmesiyle mümkündür. Aşağıdaki önlemler, diş sağlığını uzun vadede korumaya yardımcı olur:
Günde en az iki defa florürlü diş macunuyla diş fırçalama
Diş ipi ya da ara yüz temizleyici ile günlük temizlik
Şekerli ve asitli gıdalardan uzak durmak
Sağlıklı ve dengeli beslenmek
3-4 ayda bir diş fırçasını değiştirmek
Yılda en az iki kez diş hekimi kontrolüne gitmek
Florür içeren ağız gargaralarıyla destek sağlamak
Gerekirse içme suyunda yeterli florür düzeyine dikkat etmek
Ağız hijyeni bir lüks değil, sağlık için temel bir gerekliliktir.
kaynak : WebTeb