Yapay Zeka, Tanı Süreçlerini Hızlandırıyor
Sağlık teknolojilerindeki devrim niteliğindeki gelişmelerle birlikte yapay zeka (AI) artık sadece laboratuvarlarda değil, doğrudan kliniklerde de kullanılmaya başlandı. Türkiye’de bazı özel hastaneler ve üniversite araştırma merkezleri, yapay zeka tabanlı görüntüleme ve analiz sistemlerini aktif olarak hasta tanı süreçlerinde kullanıyor. En çok kullanıldığı alanlar arasında radyoloji, patoloji ve göz hastalıkları öne çıkıyor.
Kanser Tarama Süreleri Kısaldı, Doğruluk Arttı
AI algoritmaları, özellikle meme kanseri, akciğer nodülleri ve melanom gibi hastalıkların taramasında insan gözünden kaçabilecek detayları saniyeler içinde analiz edebiliyor. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yürütülen bir projede, yapay zeka destekli mamografi yorumlama sistemiyle erken teşhis oranının yüzde 89’dan 96’ya çıktığı bildirildi.
Yapay Zeka Destekli Karar Sistemleri Geliştiriliyor
Hastanelerde kullanılan bazı karar destek sistemleri, doktorlara hasta öyküsü, laboratuvar verileri ve geçmiş teşhisleri analiz ederek tanı önerileri sunuyor. Bu sistemler henüz kesin karar mekanizması yerine kullanılmasa da, özellikle nadiren görülen vakalarda doktorlara zaman kazandırıyor.
Doktorların Rolü Ortadan Kalkıyor mu?
Bazı çevrelerde yapay zekanın doktorların yerini alabileceği yönünde tartışmalar olsa da, uzmanlar bu görüşe temkinli yaklaşıyor. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa'dan Prof. Dr. İsmail Günel:
“Yapay zeka bir destekleyici araçtır. Empati, klinik sezgi ve hastayla birebir iletişim gibi insani yönler, hala doktorların alanıdır.”
İlaç Geliştirme Süreci Kısalıyor
Yapay zeka yalnızca tanı değil, aynı zamanda ilaç araştırmalarında da büyük rol oynuyor. AI sistemleri, milyonlarca molekülü analiz ederek potansiyel ilaç adaylarını belirleyebiliyor. Bu sayede laboratuvar testlerine geçiş süresi aylar değil, artık sadece günlerle ölçülebiliyor.
Veri Gizliliği ve Etik Tartışmaları Devam Ediyor
Yapay zeka sistemlerinin kullanımı veri toplama ve işleme açısından birçok etik soruyu da gündeme getiriyor. Sağlık verilerinin güvenliği, algoritmaların şeffaflığı ve yapay zekanın karar verirken hangi kriterleri dikkate aldığı halen tartışmalı konular arasında.
Geleceğin Hastaneleri: Akıllı Sistemlerle Donatılıyor
Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın desteklediği bazı “dijital hastane” projeleriyle birlikte, hastaların yapay zeka ile triyaj edildiği, tedavi süreçlerinin otomatik raporlandığı ve doktorlara dijital asistanlar eşlik ettiği yeni nesil hastane modelleri geliştiriliyor. Bu sistemlerin ilk pilot uygulamaları 2025 sonuna kadar devreye alınacak.
kaynak:
WHO: Ethics & Governance of AI for Health
OECD AI in Healthcare: https://www.oecd.org/health/digital-health.htm
