Dürziler Kimdir?
Dürziler, 11. yüzyılda Mısır’daki Fatımi Halifeliği döneminde ortaya çıkan dini bir topluluktur. Şii İsmaili mezhebi temel alınarak gelişen bu inanç sistemi zamanla İslam’dan ayrılarak bağımsız bir dini yapı haline gelmiştir. Kurucusu olarak kabul edilen Hamza bin Ali, Fatımi Halifesi el-Hâkim bi-Emrillah’ı ilahi bir varlık olarak kabul etmiş ve bu doğrultuda yeni bir doktrin oluşturmuştur.
Dürziler Ne Anlama Gelir? “Dürzî” Adının Kökeni
"Dürzî" ismi, ilk vaizlerden biri olan Muhammed bin İsmail ed-Derezî'den türemiştir. Ancak dikkat çeken bir detay şudur ki; Dürzîler bu ismi reddeder. Çünkü ed-Derezî, öğretileri aşırıya taşıdığı gerekçesiyle topluluk içinde sapkın olarak kabul edilir. Dürzîler kendilerini aslında "el-Muvahhidun" (Tevhid Ehli) olarak adlandırır.
Dürziler Müslüman mı?
Dürzîlik, İslam’ın Şii-İsmaili köklerinden doğmuş olsa da, zaman içerisinde İslam’dan ayrılmış ve bağımsız bir inanç sistemi oluşturmuştur. Bu nedenle İslami otoriteler ve mezhepler tarafından genellikle İslam dışı bir inanç olarak değerlendirilir. Klasik İslamî kurallar, ibadet biçimleri ve kutsal metin yorumları Dürzîlikte oldukça farklıdır.
Dürziler Neye İnanır?
Dürzî inancı gizlilik esasına dayanır. Bu nedenle inançlarının tam içeriği yalnızca "akıllı" (arif) denilen iç halka üyeleri tarafından bilinir. Temel inanç esasları şu şekildedir:
Monoteizm (Tevhid): Tek Tanrı’ya inanırlar.
Reenkarnasyon: Ruhun ölümsüz olduğuna ve bir bedenden diğerine geçtiğine inanırlar.
Kadere İman: Her şeyin Tanrı’nın bilgisi ve takdiriyle gerçekleştiğine inanılır.
Kitapların Yorumu: Kuran’a inanmakla birlikte alegorik ve sembolik yorum esas alınır.
Kapalı Toplum: Evlilik, inanç bilgisi ve ibadet yalnızca Dürzî topluluğu içinde yürütülür.
Dürziler Nerede Yaşar?
Günümüzde Dürzî toplulukları başta Orta Doğu olmak üzere birçok ülkede yaşamaktadır. Başlıca yerleşim bölgeleri şunlardır:
Lübnan: En büyük Dürzî nüfusu burada bulunur. Özellikle Şuf Dağları ve Bekaa Vadisi öne çıkar.
Suriye: Süveyda ve çevresi Dürzîlerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerdir.
İsrail: Golan Tepeleri, Galile ve Karmel Dağları Dürzî yerleşimlerinin bulunduğu yerlerdir.
Ürdün: Başkent Amman ve çevresi de Dürzî nüfusun bulunduğu alanlardandır.
