ABD’nin California eyaletinde yer alan Lancaster kentinin Belediye Başkanı Rex Parris, evsizlikle mücadele konusunda sarf ettiği ifadelerle hem kamuoyunun hem de insan hakları savunucularının tepkisini çekti. Cumhuriyetçi Partili Başkan, insan hayatını hiçe sayan söylemleriyle tepki çekerken, federal yönetimin de bu yaklaşıma destek verdiğini açıkladı.
❝Onlara sadece istedikleri kadar fentanil vermek istiyorum❞
Parris, belediye meclisinde yaptığı konuşmada evsizlerle ilgili soruya yanıt verirken şu ifadeleri kullandı:
"Onlara bedava fentanil vermekten başka bir şey istemiyorum. Onlara istedikleri kadar fentanil vermek istiyorum."
Bu sözler, bir vatandaşın eski bir golf sahasına yerleştirilen evsizlerin durumunu “insani” bulmadığını belirtmesi üzerine geldi.
Federal destek de açıklandı
Belediye Başkanı Parris, evsizlerin kentten uzaklaştırılması noktasında federal yönetimin de destek verdiğini dile getirerek, politikalarını savundu. Ancak bu açıklamalar, özellikle sosyal yardım kuruluşları tarafından insanlık dışı olarak değerlendirildi.
Fox TV’ye konuştu: “Pişman değilim”
Parris, eleştirilere rağmen geri adım atmadı. Fox News’e yaptığı açıklamada sözlerinin arkasında durduğunu ifade eden Başkan, şu ifadeleri kullandı:
"Yardım almayı reddedip suç işleyen evsizlerden bahsettim. Bunların büyük kısmı cezaevinden çıkan kişiler. Soygun, tecavüz ve cinayetlerin çoğundan onlar sorumlu."
Ancak Parris, bu iddialarına dair hiçbir istatistik veya resmi veri sunmadı. Ayrıca açıklamalarının birebir anlamda değerlendirilmemesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
ABD’de Derinleşen Fentanil Krizi
ABD'de son yıllarda büyük bir opioid krizi yaşanıyor. 2023 yılı boyunca 107 bin 543 kişi aşırı doz nedeniyle hayatını kaybederken, bu ölümlerin 74 bin 702’si sentetik opioidler, başta fentanil olmak üzere, kaynaklı oldu.
Son 10 yılda ise toplamda 450 binden fazla Amerikalı bu maddeler yüzünden yaşamını yitirdi. Milyonlarca kişinin ise fentanil bağımlılığıyla mücadele ettiği ifade ediliyor.
Trump da gündeme taşımıştı
Eski ABD Başkanı Donald Trump, fentanilin üretiminde kullanılan kimyasalların Çin’den geldiğini savunarak konuyu diplomatik krize dönüştürmüştü. Trump yönetimi, Çin’in yanı sıra Meksika ve Kanada’ya karşı da gümrük vergisi tehdidinde bulunmuştu.
Fentanil Nedir?
Fentanil, sentetik (yani laboratuvar ortamında üretilen) ve ağrı kesici etkisi çok güçlü olan bir opioid türüdür. Genellikle morfinden 50 kat, eroinin ise yaklaşık 100 kat daha güçlü olduğu kabul edilir. Tıpta, özellikle kanser hastaları gibi şiddetli ve kronik ağrılar çeken bireyler için kullanılır.
Tıbbi Kullanımı
Fentanil, uzman doktorlar tarafından reçeteyle verilir ve genellikle şu formlarda uygulanır:
Transdermal bantlar (cilde yapıştırılan yama)
Enjeksiyon
Tablet, pastil veya burun spreyi
Ancak bu ilaç çok dikkatli kullanılmalıdır, çünkü dozaj hatası ciddi nefes darlığına, hatta ölüme yol açabilir.
⚠️ Fentanil Neden Tehlikeli?
Yasadışı Kullanım ve Uyuşturucu Krizi
Son yıllarda özellikle ABD ve bazı batı ülkelerinde fentanil, yasa dışı uyuşturucu üreticileri tarafından kaçak yollarla üretilip sokaklarda satılmaya başlanmıştır. Bu durum, ciddi bir halk sağlığı krizi doğurmuştur.
Çok küçük bir dozda bile ölümcül olabilir.
Diğer uyuşturuculara karıştırılarak verildiği için kullanıcılar farkında olmadan aşırı doz alabiliyor.
Uyuşturucu kartelleri, fentanili ucuz ve güçlü etkili olduğu için sıklıkla tercih ediyor.
Fentanilin Yarattığı Kriz (ABD Örneği)
2023 yılında ABD’de 107.543 kişi aşırı doz nedeniyle hayatını kaybetti.
Bu ölümlerin 74.702’si fentanil gibi sentetik opioidlerden kaynaklandı.
Son 10 yılda 450.000’den fazla kişi, çoğunluğu fentanil kaynaklı olmak üzere opioid krizinden dolayı hayatını kaybetti.
Türkiye'de Durum Nedir?
Türkiye, Sağlık Bakanlığı ve güvenlik birimleri aracılığıyla fentanil gibi sentetik maddelerin yasa dışı kullanımına karşı etkin bir mücadele yürütmektedir. Özellikle uyuşturucuyla mücadele kapsamında yapılan operasyonlar, gençlerin ve toplumun korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
Türkiye’nin bu konuda aldığı sıkı önlemler, Batı ülkelerinde yaşanan fentanil krizine karşı önleyici bir başarı örneğiolarak değerlendirilmektedir.
