Türkiye'den Ay’a Bilimsel Çıkartma
ODTÜ imzası taşıyan "CHERI" adlı mikro roverlar, Ay’ın güney kutbunda yapay zekâ destekli bilimsel keşif yapacak. Türkiye, dünyada ilk kez birbirleriyle iletişim kurabilen iki keşif aracını Ay’a gönderen ülke olacak.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), 2029 yılında Ay’a gönderilmesi planlanan iki yerli keşif aracıyla Türkiye’nin uzay araştırmalarında önemli bir eşiği aşmaya hazırlandığını duyurdu. TEKNOFEST İstanbul’da tanıtılan "CHERI" isimli roverlar, Çin uzay ajansının Ay misyonu kapsamında Ay’ın güney kutbuna iniş yapacak.
Yaklaşık yüzde 80 oranında yerli olarak geliştirilen bu araçlar, ekstrem sıcaklık farklarının yaşandığı bölgede bilimsel veri toplayacak, üç boyutlu yüzey haritalandırması yapacak ve otonom olarak hareket edebilecek.
Uzayda Türk Mühendisliğinin İmzası
Projeye ilişkin detayları paylaşan ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, CHERI sisteminin sadece teknolojik bir ürün değil, aynı zamanda bilimsel ve mühendislik açısından uluslararası alanda bir başarı örneği olduğunu vurguladı. Türkiye’nin ilk insanlı uzay görevinden sonra bu projeyle Ay yüzeyine imza atacağını belirten Yozgatlıgil, şunları söyledi:
“Bu, dünyada ilk defa birbirleriyle iletişim kurabilen iki roverın aynı anda Ay’a gönderilmesi olacak. Bu iki mikro robot, Ay’ın en zorlu bölgelerinden biri olan güney kutbunda birlikte çalışacak. Bu projede 50'ye yakın öğretim üyesi ve öğrenci yer alıyor. Robotların tekerleklerinden sensörlerine kadar tüm kritik parçaları yerli olarak tasarlandı.”
Yapay Zekâ Destekli Otonom Sistem
CHERI roverları, Ay yüzeyinde üç boyutlu haritalar oluşturarak bilimsel keşiflere temel sağlayacak. Yapay zekâ teknolojisi sayesinde kendi rotasını belirleyebilen araçlar, aynı zamanda birbirleriyle veri paylaşımı yapabilecek. Bu teknoloji, gelecekte afet bölgelerinde veya savunma sanayinde kullanılabilecek yerli robot sistemlerinin de temelini oluşturacak.
Uluslararası İş Birliğiyle Yeni Bir Aşama
Proje, Çin Uzay Ajansı ile yürütülen iş birliği kapsamında 2029 yılında fırlatılacak. Türkiye’nin milli uzay programında yeni bir aşamayı temsil eden bu adım, ülkenin Ay’a ilk kez doğrudan araç gönderme hedefini de güçlendiriyor.
Yozgatlıgil, "Bu robotlar yalnızca Ay’daki bilimsel araştırmalara değil, aynı zamanda yeryüzündeki zorlu koşullar için de veri sağlayacak. Türkiye, bu projeyle uzay teknolojileri alanında küresel yarışın aktif bir oyuncusu haline geliyor," diye konuştu.
