ATV ekranlarında yayınlanan ve büyük bir ilgiyle takip edilen Kim Milyoner Olmak İster yarışmasında sorulan bir soru, izleyiciler arasında merak uyandırdı. Yarışmanın 200 bin TL değerindeki sorusu şu şekildeydi: “Kafatasında beyindeki hipofiz bezini de barındıran çukur kısma tıpta verilen Latince adın Türkçesi nedir?” Bu soru, hem yarışmacıyı hem de ekran başındaki izleyicileri düşündürdü. İşte doğru cevabı ve konuya dair detaylar…
Kafatasında Hipofiz Bezini Barındıran Çukur Kısım Nedir?
Kim Milyoner Olmak İster yarışmasında sorulan sorunun doğru cevabı "Türk Eyeri" oldu. Tıp literatüründe "Sella Turcica" olarak adlandırılan bu yapı, kafatasında yer alan ve hipofiz bezini içinde barındıran küçük bir çukurluktur. Türkçe karşılığı “Türk Eyeri” olan bu anatomik terim, adını şekil olarak bir ata binmek için kullanılan eski Türk eyerlerine benzemesinden alır.
Sella Turcica (Türk Eyeri) Nedir?
Sella Turcica, kafatasının tabanında yer alan ve hipofiz bezinin konumlandığı çukur bir alandır. Bu yapı, insan anatomisinde oldukça kritik bir öneme sahiptir. Sella Turcica, beyindeki hipofiz bezini koruyarak onun işlevlerini yerine getirmesinde önemli bir rol oynar. Hipofiz bezi ise insan vücudunun hormon dengesi üzerinde etkili olan, endokrin sistemin en önemli parçalarından biridir.
Sella Turcica’nın Anatomik Özellikleri
- Sella Turcica, sphenoid kemiğin (temel kafa kemiği) üzerinde yer alır.
- Hipofiz bezi burada yer alır ve bu çukur, bezi mekanik hasarlardan korur.
- Anatomik olarak hem beyin hem de hormonal sistem açısından hayati bir bölgedir.
Hipofiz Bezi Neden Önemlidir?
Hipofiz bezi, Sella Turcica içerisinde yer alır ve vücudun hormonal dengesini sağlayan ana organlardan biridir. Yaklaşık bir nohut büyüklüğünde olan bu bez, endokrin sistemin kontrol merkezidir ve birçok hormonun salgılanmasından sorumludur.
Hipofiz Bezinin Görevleri
- Büyüme hormonu üretimi (GH)
- Tiroit bezinin işleyişini düzenleyen tiroit uyarıcı hormon salgısı (TSH)
- Üreme hormonları (FSH ve LH) üretimi
- Kortizol üretimini kontrol eden adrenokortikotropik hormon (ACTH) salgısı
Hipofiz bezi, bu hayati işlevleri yerine getirirken Sella Turcica’nın sağladığı koruma sayesinde dış etkilerden izole edilir.
Sella Turcica Adı Neden Türk Eyeri Olarak Adlandırılmıştır?
Sella Turcica terimi, Latince kökenlidir ve “Türk Eyeri” anlamına gelir. Bu isim, 16. yüzyılda Avrupa’da yaşayan anatomistler tarafından verilmiştir. Bunun sebebi, Sella Turcica’nın eski Türk eyerlerine benzeyen şeklidir. Eyerin ön ve arka çıkıntıları, hipofiz bezini koruyan kemik yapısıyla benzerlik göstermektedir.
Anatomik yapıların isimlendirilmesinde sıklıkla gözlenen bu tür benzetmeler, bilim insanlarının karşılaştırmalı yaklaşımlarından kaynaklanır.
Kim Milyoner Olmak İster’deki Soru ve Şıkları
200 bin TL değerindeki soru şu şekildeydi:
“Kafatasında beyindeki hipofiz bezini de barındıran çukur kısma tıpta verilen Latince adın Türkçesi nedir?”
Sorunun cevap şıkları ise şunlardı:
- A: Moğol Kalkanı
- B: Çin Hendeği
- C: Türk Eyeri
- D: Japon Kılıcı
Doğru cevap, C şıkkı: Türk Eyeri olarak açıklandı. Yarışma sırasında bu soru, hem yarışmacılar hem de izleyiciler arasında büyük bir ilgi uyandırdı.
Sella Turcica ile İlgili Hastalıklar ve Sorunlar
Sella Turcica bölgesindeki yapısal veya fonksiyonel bozukluklar, hipofiz bezinin işlevlerini etkileyebilir. Bu tür sorunlar genellikle hormonal dengesizliklere yol açar. İşte bu bölgeyle ilgili bazı yaygın hastalıklar:
Hipofiz Tümörleri
Sella Turcica bölgesinde yer alan hipofiz bezinde oluşan tümörler, hormonal düzensizliklere neden olabilir. Bu tümörler genellikle iyi huyludur, ancak hormon üretiminde artış veya azalmaya yol açabilir.
Boş Sella Sendromu
Bu sendrom, Sella Turcica’nın normalde hipofiz bezi tarafından tamamen doldurulması gerekirken boş veya kısmen dolu olması durumudur. Bu durum baş ağrısı, görme bozuklukları ve hormonal dengesizliklere yol açabilir.
