İsrail Saldırılarının Ardından Tahran’dan Uluslararası Girişim
İsrail'in 12 Haziran 2025 gecesi İran'a yönelik başlattığı kapsamlı hava saldırılarının yankıları sürerken, İran yönetimi diplomatik cephede de harekete geçti. İran Dışişleri Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden (BMGK) acil bir toplantı yapılmasını resmen talep etti. Bu girişim, saldırıların yalnızca ikili bir çatışma olmadığını, aynı zamanda küresel barışı ve güvenliği tehdit eden bir eylem olarak görüldüğünü ortaya koydu.
“Uluslararası Barışa Yönelik Açık Bir Tehdit”
Tahran, İsrail'in gerçekleştirdiği hava saldırılarını BM Şartı’nın ihlali olarak değerlendiriyor. Dışişleri kaynaklarına göre, İsrail’in sivillere ait yerleşim alanlarını da hedef alan bu saldırıları, uluslararası hukuka aykırı ve kasıtlı bir saldırganlık eylemi olarak nitelendirildi.
Yapılan resmî başvuruda, İsrail'in saldırılarının "uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden boyutta olduğu" ve Güvenlik Konseyi’nin ivedilikle bu saldırılarla ilgili bir tutum belirlemesi gerektiği vurgulandı.
BM Genel Sekreteri’ne ve Üye Ülkelere Çağrı
İran Dışişleri Bakanlığı, sadece Güvenlik Konseyi’ne değil, aynı zamanda BM Genel Sekreteri António Guterres'e de doğrudan çağrıda bulundu. Açıklamada, BM üyeleri arasında yer alan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkeleri, Bağlantısızlar Hareketi ve bölgedeki diğer devletlerin de İsrail'in saldırgan tutumunu kınaması ve ortak tepki vermesi gerektiği belirtildi.
“Bu Sessizlik İsrail’in Cesaretini Artırıyor”
İranlı diplomatlar, uluslararası toplumun sessiz kalmasının, İsrail'in daha da agresifleşmesine yol açtığını ifade etti. BMGK üyelerinden beklenti, İsrail’in eylemlerini kınayan resmi bir karar alınması ve bölgedeki sivillerin korunmasına yönelik somut adımlar atılması yönünde.
İsrail ve ABD Cephesinden İlk Tepkiler Ne Olacak?
Tahran’ın bu hamlesi, özellikle ABD'nin BMGK'deki veto yetkisi nedeniyle dikkatle izleniyor. ABD daha önce saldırılara doğrudan katılmadığını ifade etmiş olsa da, İran’ın ABD’yi dolaylı sorumlu tutan açıklamaları, konseyin olası bir karar almasını zorlaştırabilir.
İsrail cephesi ise henüz bu BM çağrısına resmi bir yanıt vermedi. Ancak İsrail Başbakanı Netanyahu’nun önceki açıklamalarında, “İsrail’in tehdit tamamen ortadan kalkana dek operasyonlara devam edeceği” yönündeki kararlılığı, diplomatik çabaların önünde ciddi bir engel olarak duruyor.
BMGK Toplantısından Ne Bekleniyor?
İran'ın çağrısıyla toplanması beklenen BMGK toplantısında;
- İsrail’in saldırılarının kınanması,
- Sivil kayıpların soruşturulması,
- Acil ateşkes çağrısı yapılması,
- Taraflara müzakere çağrısı gibi gündem maddelerinin öne çıkması bekleniyor.
- Ancak beş daimi üyenin (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) tutumu, toplantının sonuçlarını belirleyecek en kritik unsur olacak.
Bölgesel Gerilim Küresel Krize Dönüşebilir mi?
İran’ın BM Güvenlik Konseyi’ni devreye sokma hamlesi, askeri çatışmanın diplomatik arenaya taşınması anlamına geliyor. Ancak konseyin atacağı ya da atamayacağı adımlar, gerilimin yayılıp yayılmayacağı konusunda belirleyici olacak.
Eğer BMGK somut bir karar alamazsa, bu durum İran’ın tek taraflı askeri misilleme hakkını daha güçlü savunmasına da zemin hazırlayabilir.
