Hazine ve Maliye Bakanlığının "2021 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların Belirlenmesine Dair Tebliğ"i Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası Kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarına ait olan işletme veya işletmeler topluluğundan oluşan anonim şirketler, 2020 yılında ayrılan personel sayısını belirlerken, emeklilik, istifa, kurum dışı nakil, ölüm ve iş akdi feshi yoluyla ayrılanları dikkate alacak.
Bu yıl Bakanlıkça sermaye transferi yapılan KİT'ler ve bağlı ortaklıklarının personel atama işlemleri Bakanlığın uygun görüşüne bağlı olacak. Bu teşebbüsler, tebliğin ekinde yer alan "Personel Talep Formu"nu doldurarak isteklerini gerekçeleriyle Bakanlığa ileterek ve gerekli izni aldıktan sonra işlemlerini tamamlayacak.
Yapılması planlanan personel alımlarında, kamu teşebbüsleri istihdam garantili kurs kapsamında, statü ve unvan belirtilerek kaç kişinin alınmasının planlandığı, planlanan kursun başlangıç ve bitiş tarihleri, yüzde kaç garantili olacağı gibi bilgilerle birlikte Türkiye İş Kurumu ile karşılıklı mutabakatın bulunduğunu gösteren belge Bakanlığa iletilecek.
Sözleşmeli personele "3 yıl" şartı devam edecek
1 Ocak 2021'den sonra sözleşmeli personel pozisyonlarına atananlar, 3 yıl geçmedikçe görev yaptıkları kuruluşlara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamayacak. Bu kural, geçmiş yıllarda da uygulanmıştı.
Kurumsal alım yöntemiyle teşebbüslerde sözleşmeli personel pozisyonlarına atananlar, mesleğe özel yarışma sınavıyla yardımcı olarak girilen kadrolar, bulunulan pozisyondan farklı ve öğrenim durumu itibarıyla ihraz ettikleri unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılacak atamalar bu sınırlamanın dışında olacak.
Yapılacak atamalar için 2021 yılında Bakanlıktan uygun görüş alınan ancak sınav ve/veya atama işlemlerine yönelik gerekli işlemlere başlandığı halde sonuçlandırılamayan personel atama izinleri, 2022 yılında ilave bir izne ihtiyaç bulunmaksızın kullanılabilecek.
Teşebbüsler, 2021 yılında çalıştıracakları geçici işçilerin toplam adam/ay süresini, Bakanlıkça bildirilen tavanı aşmayacak şekilde, yıl içinde askerden dönecekleri de dikkate alarak Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına vize ettirecek.
Çok yıllı hizmet alım ihalesi
Teşebbüsler, maliyetlerin düşürülmesi ve sağlanan faydanın artırılması amacıyla çok yıllı hizmet alım ihalesine çıkabilecek.
Çok yıllı hizmet alımı yapılabilmesi için 2021 yılı mali hedefler programı kapsamında işletme bütçelerinin en az 2021-2023 dönemini kapsayacak şekilde hazırlanması gerekecek.
Program hedefleri ve işletme bütçesi kısıtları dahilinde, 2021 yılında ihale yoluyla alınacak hizmetlerin tutarı, Bakanlıkça bildirilecek tutarı aşamayacak. 2022 yılı ve sonrasına ilişkin hizmet alımı tavanları, 2021 yılı için Bakanlıkça bildirilen tavanın her yıl için yüzde 10'ar artırılması yoluyla hesaplanacak.
2023 yılı sonrasını kapsayan çok yıllı hizmet alımlarına ilişkin Bakanlığın görüşünün alınmasını müteakip, Hazine ve Maliye Bakanı tarafından karar verilmesi durumunda, söz konusu yıl sonrası için hizmet alım tavanı, önceki yılın hizmet alım tavanının yüzde 10 artırılması suretiyle hesaplanacak.
Hizmet alımı tavanının artırılması halinde, konuya ilişkin yönetim kurulu kararının bir örneği Bakanlığa ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına gönderilecek. Bu kapsamda gönderim yılda en fazla iki defa yapılabilecek.
Teşebbüsler zorunlu hallerde bankalardan ticari kredi kullanabilecek
Kamu teşebbüslerce hazırlanacak işletme bütçelerinin, programda yer alan mali hedef ve tavanlarla uyumlu olması ve işletme bütçelerinde mali hedef ve tavanları oluşturan her bir kaleme detaylı olarak yer verilmesi zorunlu olacak.
Teşebbüsler, finansman ihtiyacının oluşması durumunda öncelikle gelir artırıcı ve gider azaltıcı önlemlere başvurarak, etkin işletme sermayesi ve sabit sermaye yönetimi için gerekli tedbirleri alacak.
Bu tedbirlerin yeterli olmaması durumunda ve zorunlu hallerde, teşebbüsler program çerçevesinde tespit edilen mali büyüklüklerle uyumlu olacak şekilde bankalardan ticari kredi kullanımı dahil diğer finansman yöntemlerine başvurabilecek.
Kamu iktisadi teşebbüsleri, Hazine ve Maliye Bakanı tarafından 2020 yılı kar beklentisi/gerçekleşmesi ve önceki yıldan kalan temettü borçları dikkate alınarak belirlenen tutarda, bütçe hedefleri dikkate alınarak tespit edilen ve gerektiğinde revize edilebilecek ödeme planı doğrultusunda temettü ödemelerini yapacak.
Kamu işletmeleri, tabi oldukları mevzuata göre hazırlamakla yükümlü oldukları mali tablolar ile Bakanlıkça hazırlanan diğer tabloları Kamu İşletmeleri Veri İzleme (KİVİ) Sistemi'nde belirtilen takvime uygun olarak Bakanlığa gönderecek.
Faaliyet raporları teşebbüslerin internet sitelerinde yayımlanacak
Şeffaflığın ve kamuya hesap verilebilirliğin artırılmasını teminen, teşebbüsler 2020 yılı faaliyet raporlarını 31 Mayıs 2021'e kadar internet sitelerinde yayımlayacak.
Kamu işletmeleri, Bakanlıkça kendilerine bildirilen kullanıcı adlarını ve şifrelerini kullanarak "https://hmportal.hmb.gov.tr/irj/portal" internet adresinden giriş yaparak, istenilen tabloları dolduracak ve söz konusu internet sayfasını her sabah en geç saat 10.00 itibarıyla ziyaret ederek son gelişmeler, haberler ve duyurulardan haberdar olacak.
Yurt dışı bağlı ortaklığı ve iştiraki bulunan teşebbüsler de bu şirketlerin tabi oldukları ülke mevzuatına veya Türkiye'deki mevzuata uygun hazırlanmış 2019 ve 2020 yıllarına ait bilançolarını, gelir tablolarını, nakit akış tablolarını, öz sermaye değişim tablolarını ve kar dağıtım tablolarını 31 Mayıs 2021'e kadar Bakanlığa iletecek.
