JEOFİZİK uzmanı Dr. Oğuz Gündoğdu, İran'da meydana gelen ve Van’ın Başkale İlçesi’nde 9 kişinin ölümüne neden olan depremle ilgili konuştu. Dr. Gündoğdu, can kaybının derme-çatma malzemelerle yapılan konutlardan kaynaklandığını belirterek, bu depremin Kuzey veya Doğu Anadolu Fayı ile ilgisi olmadığını söyledi.
İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü’nden emekli Dr. Oğuz Gündoğdu, Beylikdüzü’nde DHA muhabirinin sorularını yanıtlarken şunları söyledi:
“Benim dikkatimi çeken buradaki hepsi birbirine benzeyen, hayvancılığa dayalı evler. 5 köyde hasar var. Bunların çok yakınından Başkale fayının geçtiğini anlıyoruz. Fayın geçtiği köylerdeki kerpiç – taş binaların hepsi birbirine geçmiş. Taş yapılardan da bina yapılıyor. Bunların hiç birinde mühendislik kurallarına uyulmayan taş yapılar. Başkale fayı yüzyıllardır bilinen bir fay. Buralara gidip eğitimler verilmeli. AFAD, köylerde nasıl yapılar yapılacağına dair eğitimler vermeli. Elazığ’daki Sivrice depreminde birçok bina yıkılmadı ama harabe durumda. Onlar betonarme yapılardı. Bu deprem; Doğu Anadolu veya Kuzey Anadolu Fayı üzerinde değil. Bazı yorumcuların söylediğinin aksine ne Doğu ne de Kuzey Anadolu Fayı ile ilgisi yok. O faylar, Karlıova’da kesişir, biter. Van’a yakın bir fay sistem. 'Van’ı etkiler mi gibi 'bir can alıcı soru var. Ancak, etkilemez farklı sistem. Van 1911’de depreme uğradı. Başkale depremi ana bileşimlere göre doğru atımlı bir deprem. Artçıların fazla devam etmemesi gerek. 3-4 büyüklüğündeki artçılar görülebilir. 1-2 ay artçılar sürer. Bu fay sistemi tarih boyunca büyük depremler üretmiş. Başkale’de başlıyor, Van’ın içine uzanıyor. Artçıların büyüme ihtimali de var. Oradaki binalar taş üstüne taş konularak yapılmış. Bunlara bina demeye bin şahit ister. Bu yapılardan vazgeçilmesini devletin zorunlu hale getirmesi gerek. Fay sistemlerinin yanında da ev yapabilirsiniz. Ama bunun belli mühendislik kuralları var. Burada ölen 9 kişi için boşu boşuna öldüklerini söyleyebilirim."
