İstanbul’da geçen yıl 6 liradan aldıkları kömür 18 liraya, 140 liradan aldıkları bir şiş kuzu kokoreç 300 liraya, ekmeği sardıkları kağıdın kilo fiyatı 9 liradan 27 liraya çıkan kokoreççiler, müşteri kaçırmamak için yeni bir yönteme başvurdu. Dev metropolün çeşitli semtlerinde yıllardır hizmet veren kokoreççi esnafı, ‘domatesli’ ve ‘domatessiz’ ayrımı yaparak fiyat vermeye başladı. Yarım ekmek kokoreç 70 liradan satılırken, domatesi bol, kokoreci az olan yarım ekmek 60 liradan satılıyor. Esnaf yarım ekmeğe ortalama bir yarım domates doğruyor. Ancak, gelinen noktada domates de ucuz değil. Domates fiyatları, yaz aylarında bile vatandaşın sofrası için lüks haline gelmişti. Kalitesine ve çeşidine göre değişmekle birlikte bir kilo domatesin hallerdeki fiyatı 30 liradan başlayıp, 45 liraya kadar çıkıyor.
Maliyet yüzde 200 arttı
Esnafın maliyetlerinde yaşanan bir yıllık artış yüzde 114 ila yüzde 200 arasında değişti.
Giderlerdeki bu artış ise sadece 3 ay içinde kokoreç fiyatlarını uçurdu. Bu dönemde çeyrek kokoreç fiyatları 35 TL’den 45 TL’ye çıkarken, yarım kokoreç ise yüzde 27-55,5 aralığında zamlanarak 70 TL’ye yükseldi.
Domates fiyatı artırıyor
Domatesin İstanbul’da kokorece sonradan eklendiği bilgisini veren bir esnaf, “Seyyarlık yıllarımda domates kullanılmıyordu. Ne zaman bir firma çıktı ortaya, domates biberi piyasaya sürdü, o zaman bu hale geldi. Şimdi İstanbul kokorecinde domates ve biber oluyor” dedi. İzmir ve İstanbul’da farklı pişirme yöntemleriyle satılan kokoreçte, artan pahalılığın etkisiyle domatesin payı artmış oldu.
İzmir’de mangalda yapılan kokoreç, şişten kesilip ekmeğin içerisine doğranıyor. Üzerine tuz, kimyon ve isteğe göre acı biber atılıyor. Kokoreç İstanbul’da ise şişten çıkarılıp, domates ve biberle beraber kıyılıp karıştırıldıktan sonra sac tava üzerinde bir kez daha pişiriliyor.
Vatandaş yanıltılıyor
Maliyetlerdeki artış fiyatlarda yeni zamlar yaratmasının yanında, vatandaşı yanıltan bir yöne de evrildi. İstanbul kokorecini kente özgü yapan özelliklerin başında kokorecin Balıkesir patentli olmasının geldiğini söyleyen bir kokoreç esnafı, kendisinin kokoreçte gömlek yağı kullandığını; bazı ustaların ise çöz, kuyruk, mumbar yağı da kullandığını anlattı. Bazı kötü niyetli işletmelerin ‘süt kuzu kokoreç’ sattıkları konusunda müşteriyi kandırdıklarını belirten esnaf, şöyle dedi: “Süt kuzunun ayları bellidir. Bu aylarda eğer stokunu yapıp derin dondurucuya koymuşsan onları satabilirsin. Bahar aylarında alıp süt kuzuyu depoluyoruz.”
DHA
