BAYRAM O BAYRAM OLA…
Kaşgarlı Mahmud on birinci yüzyılda yazdığı “Divar” eserinde sözünü eder “Bedhrem” der
Aydınlık bayram yerleri, süslenmiş mekanlar gönül açan bir sevinçten bahseder,
Oğuzlar “Beyrem” derler, coşku ve sevinç bahar ve çiçek demektir.
Türki geleneklerde bayramların, festivallerin, kut günlerinin her birinde bir başka anlam vardır.
Göksel olayları karşılama, kurban verme, yakarma gibi tanrıya inancı veya hürmeti gösteren ritüellerin kutsanması, kut’lanması bu anlamlardan sadece bazıları…
Mısır doğumlu Bizans tarihçisi Simocatta; Türklerin toprağı, suyu, ateşi ve havayı kutsal saydıklarını ve onlara saygı gösterdiklerini belirtir ve “Türkler gök ile yeri yaratan tek bir Tanrıdan başka bir şeye tapmaz; ona atlar, sığırlar ve koyunlar kurban ederler” der…
Türklerin bayram havasını oluşturdukları bir başka değerler silsilesi de at ve demir gibi onların kurtuluşunda ve özgürlüğünde önem kazanan nesnelerde kendini gösterir.
Ata sanatı ve geçim kaynağı demircilik, ünlü Ergenekon destanının da çıkış noktasıdır… Özgürlüğü ve bağımsızlığı ifade eder, kut’lanması şan ve şerefi gösterir…
Türk geleneklerinde bayramlar millidir… Eğlencenin birlik ve beraberliğin şarkı ve danslarla taçlandığı zamanlardır…
Yardımlaşma ve aş meydanında kaynayan yemekler ise bu paylaşımın sembolü olur.
Ve düzenlenen yarışmalar bu eğlence yerinin en gösterişli oyunlarıdır...
Kahramanlık öyküleri, efsaneler, masallar sözlü kültürün en önemli unsurları olarak bayram yerlerinin neş’esini artırır…
Kopuz çalan ozanlar müzik ve dans geleneğini gençlerin arasında yaygınlaştırır.
Nakışlı kırmızı sarı mavi yeşil beyaz kıyafetler, ev bezemeleri bu eğlencenin sembollerindendir…
BUGÜN FARKINDA OLMADAN YAPTIKLARIMIZ KADİM BİLGİLERDİR…
El öpme geleneğinden, tatlı dağıtmaya, çocuklara harçlık vermekten, yardımlaşmaya, varlığımızı pay etmekten, soframızı ve kapımızı gelene geçene açmaktan ve daha pek çok alışkanlığımızın sebebi kadim kültürümüzden gelen bayram geleneklerdir…
Büyük şehirlerde farklılaşsa da, Türkiye genelinde ve Türk dünyasında çok farklı bayram meydanları, beyram evleri, bayram çıkarma geleneği, konat, helesa, Memecim giliği, kızlar bayramı, salıncak kurma, kahke pişirme gibi, hem oyun hem de yiyecek kültürü üzerinde değişik bayram kurguları vardır…
Demem o ki,
Bir küçük meclis, birkaç tatlı söz, bir tabak yemek yeter…
Bu bayram sevdiklerinizle geçireceğiniz bir günü bile, çocuklarınız, birkaç nesil birbirine anlatacak.
Tıpkı sizin bugün bayram anılarınız paylaştığınız gibi...
ÜSTAD NECİP FAZIL’DAN…
Ölüm ölene bayram, bayrama sevinmek var;
Oh ne güzel, bayramda tahta ata binmek var…
