Çağımızın sorunu su stresi
Zaman geçtikçe küresel su kıtlığı sorunları yaygınlaşmakta ve daha geniş bir nüfusu etkilemektedir. Bu nedenle son 10 yılda, hem kamu hem de özel sektörde su kıtlığı üzerinde yapılan çalışmalar artmıştır. Bu çalışmalar çerçevesinde, dünyadaki su kıtlığının durumunu göstermek için çeşitli göstergeler geliştirilmiştir.1989 yılında İsveçli bir su uzmanı olan Malin Falkenmark, günümüzde su stresini ölçmek için en yaygın kullanılan göstergelerden biri olan Falkenmark Göstergesi’ni geliştirmiştir. Falkenmark Göstergesi, bir ülke/bölgedeki kişi başına yıllık su kullanılabilirliğinin ölçümüne dayanmaktadır ve ilgili ülke/bölgenin mevcut su kaynaklarının, ilgili ülkede/bölgede yaşayan insan sayısına oranıyla hesaplanmaktadır.
1.700 m3/kişi/yıl miktarından daha fazla su mevcudiyeti, su azlığının yalnızca düzensiz veya yerel olarak gerçekleştiği eşik olarak tanımlanmaktadır. Göstergenin bu miktarın altında olması durumunda, su kıtlığı farklı şiddet derecelerinde sınıflandırılmaktadır. 1.700 m3/kişi/yıl’dan daha az su mevcudiyetinde düzenli olarak su stresi meydana gelmektedir. 1.000 m3/kişi/yıl değerinin altı, su kıtlığının ekonomik kalkınma, insan sağlığı ve refahı için bir alt limit olarak önümüze çıkmaktadır. 500 m3/kişi/yıldan daha az bir su mevcudiyeti ise yaşam için temel bir kısıtlamadır. Falkenmark Göstergesi her ne kadar nüfus ile ters orantılı değişiyor olsa da, dünyada Falkenmark Göstergesi’nin yüksek olduğu (ne kadar yüksek o kadar iyi) çok nüfuslu ülkeler de var. Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya gibi yüksek nüfuslu bazı ülkeler aynı zamanda yüksek Falkenmark Göstergesi’ne de sahiptirler ve su stresi yaşamamaktadırlar. Ormanlarıyla tanınan bir ülke olan Kanada ise, göreceli düşük nüfusu nedeniyle Falkenmark Göstergesi’nin en yüksek seyrettiği ülkedir. Çin, dünyadaki en yüksek yenilenebilir tatlı su miktarına sahip olmasına rağmen, yüksek nüfusu nedeniyle düşük bir Falkenmark Göstergesi’ne sahiptir. Akdeniz’de bir ada ülkesi olan Malta, yenilenebilir tatlı su kaynaklarının düşük olmasından dolayı mutlak su kıtlığı içindedir. 2015, 2026, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024 yılı nüfus verisini baz aldığımı da Türkiye listenin sonlarında bulunmaktadır. Tatlı su kaynağı sabit kaldığı ve nüfusun artış gösterdiği kabulleri ile birlikte Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda daha büyük sıkıntılar çekeceği bir gerçek.
GÜNÜN SÖZÜ: SUYU KALİTELİ KULLAN
