Türk dünyasının parlayan yıldızı: Zengezur Koridoru
Türkiye Yüzyılı’na damgasını vuracak olan Zengezur projesi gündemdeki yerini koruyor.
Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan’ın, Güney Kafkasya’da İran ve Rusya’nın etkisini potansiyel olarak ortadan kaldıracak Zengezur Koridoru projesinde bir anlaşmaya yaklaştığına dair çok sayıda rapor söz konusu...
Rusya, bilinmezlik içinde ve Koridorun açılmasını güçleştirecek hamleler peşinde... Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki yakınlık da Moskova'yı çileden çıkarmış durumda... Öyle ki; Moskova, Rusya’daki Azerbaycan topluluklarına yönelik hedefli baskınlar, gözaltılar başlattı.
Rusya/Azerbaycan gerginliği esasında son beş yıldır devam eden ve zaman zaman tehditkar yaklaşımların sergilendiği bir sürece dayanıyor. Uçak kazasından, işkence altında ölüme uzanan sürecin önümüzdeki günlerde ne göstereceğini tahmin etmek güç...
Azerbaycan cephesinde Ermenistan ile yaşanan son gelişmeler, Rusya’yla gerginliği daha da tırmanışa geçirdi. Kremlin’deki hoşnutsuzluk giderek artıyor.
Ermenistan bu süreçte dikkat çekici şekilde olumlu bir yaklaşım içinde... Malumunuz Paşinyan’ın Türkiye ziyareti Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde yeni dönemin şekillenmesine katkı sağlayacak önemli bir adımdı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın bir hafta içinde bir araya gelmesi bekleniyor. Dikkatleri celp edecek bu görüşmenin Dubai’de yapılması planlanıyor.
Bu görüşmenin Dağlık/Karabağ konusunda barışa yönelik önemli bir adım olduğunu düşünmek mümkün... Rusya için bu yakınlaşma Zengezur Koridorundan daha stratejik öneme sahip görünüyor.
Azerbaycan'ın bu süreçte adımları temkinli... Kültür Bakanlığı, Rusya’nın Azerbaycan vatandaşlarına yönelik şiddet eylemlerinden sonra kültürel etkinlik ve şenlikleri askıya aldı. Rusya’daki Azerbaycanlılar her an baskın yeme korkusuyla tedirgin... Basında Azerbaycan haberleri dahi yasaklı...
İran’ın Zengezur Koridoruna yönelik kaygıları olsa da İran, Ruslar tarafından kullanılacak bir aparat değil ve gelinen noktada Ermenistan ile anlaşma sağlanması İran’ın da müzakerelere taraf olacağının işareti olarak yorumlanıyor.
Zengezur’un açılması;
Azerbaycan-Nahçıvan ve Nahçıvan-Türkiye arasında doğrudan bağlantıyı sağlayacak,
Bu durum ayrıca Türkiye ve Rusya arasında da Azerbaycan üzerinden kesintisiz bir kara ve demiryolu hattının devreye girmesini sağlayacak,
Hat aynı zamanda Nahçıvan, Azerbaycan üzerinden Hazar Denizi ile de bağlanarak Asya’ya kadar uzanabilecek,
Bu koridor aynı zamanda Pasifik ve Atlantik okyanusları arasındaki en kısa transit güzergâhı teşkil edecek ve Kuzey-Güney ve Doğru-Batı hattındaki kavşak noktası olacak,
Zengezur sayesinde Avrupa ve Asya’yı bağlayan kara taşıma güzergâhlarının faaliyet alanı önemli ölçüde genişleyecek...
Koridorun açılmasının sadece bölge ticaretini değil, aynı zamanda dünya ticaretini de etkileyebilecek bir öneme sahip olduğu ortada...
Görüldüğü üzere kapsamlı bir ortak menfaat söz konusu iken; Rusya’nın da Zengezur Koridoruna olumlu yaklaşmasını beklemek gayet tabii...
Son zamanlarda iki ülke arasında gerginliğe sebep olacak olumsuz muameleler Rusya ile Azerbaycan ilişkilerinin bozulması adına yürütülen 5. Kol faaliyeti olabileceğini de akıllara getirdi.
Bu faaliyeti yürütme olasılığı olan;
UKRAYNA, Rusya’ya yönelik yeni bir cephe açılmasından yana ve yıllardır devam eden savaşın yorgunu... Toprak ve enerjisi tükenmek üzere... Nefes almaya ihtiyacı var bu sebeple Rusya’nın odağını başka bir yöne çevirmeye çalışıyor olabilir.
İNGİLTERE, British Petrol şirketlerinin Azerbaycan’daki etki gücüyle, Rusya’nın Ukrayna savaşındaki gücünü kırmak istiyor olabilir.
İSRAİL, İran’a yönelik saldırısında Rusya’dan gelen açıklamalardan hoşnut olmadı. Dolayısıyla Medvedev’in İran’a Nükleer başlık konusunda alternatif destekler olduğunu beyanı İsrail için hazımsızlığa sebebiyet verdiyse eğer intikam söz konusu olabilir.
Netice itibariyle; Türklerin Parlayan Yıldızı Zengezur Koridorunun üzerindeki sis perdesi bir an önce aralanmalıdır. Bu tarihi proje söz konusu ülkelerin makus talihine, üretenleri ayak, sömürenleri baş mertebesine yerleştiren gayrimilli otoriteye terk edilmemelidir.
Sözün özü; bu konuda da iş Cumhurbaşkanı Erdoğan'a düşmekte... Uluslararası barışın sembol ismi olan Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya ile Azerbaycan'ı kısa süre içinde bir araya getirerek anlaşma sağlamalıdır.
Bu anlaşma masasını kuracak yegane güç ve irade hiç şüphesiz; Türkiye Yüzyılı içinde Zengezur gibi bir projenin de mimarı olan Türkiye ve onun lideri Erdoğan'dır.
