CİK CİK…
Sanmayın ki kuşlardan bahsediyorum.
Meğer halk arasında söylenen ‘cik cik’ler kum midyesiymiş.
Bizim gurme kültüründe kullanılmıyor tabii. Daha çok italyan ve ispanyol yemeklerinde makarna sosu olarak kullanılmakta.
İşin beni ilgilendiren kısmı ise balıkçıların büyük emeğiyle denizden çıkarılarak ihraç edilmesi, dolayısıyla döviz girdisi sağlanmasıdır.
Karadenizin incisi binlerce çeşit balık ve deniz canlılarının yanısıra çift kabuklu yumuşakçalar sınıfında yer alan bir canlı olan cik cikler çok zor şartlar altında ‘dip avcılığı’ yöntemiyle çıkarılarak Avrupa’nın sofralarına lezzet katıyor.
Büyük bir emekle çıkarılan bu cik ciklerin popüler olmasındaki en büyük neden ise besin dinamiklerinin yüksek olmasından kaynaklanıyor.
Marmara Denizi’nden, Karadeniz bölgesinde yer alan Kastamonu Akçakoca'dan Sinop'a kadar uzanan balıkçıların cik cik öyküleri yazmakla bitmez belki ama kum midyesini hangi yöntemle çıkarıldığını Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilen şöyle anlatıyor:
Kum midyesini çıkartmanın tek bir yöntemi var. Ya hava yardımıyla dibi tarayıp, süpürge gibi kumu çekeceksiniz ya da ağlı kepçe ve tarama ağı ile ürünü dipten toplayacaksınız. Bu süreçte ürün kayıpları yaşanıyor, büyük ve sağlıklı olanlar ayrıştırılıp çuvallanıyor. Bu yöntemlerle yapılan avcılık elbette doğayı tahrip ediyor ancak ürünün ciddi anlamda ekonomik getirisi oluyor. Dolayısıyla doğayı koruyup, ürünü en zararsız biçimde çıkartalım ki ekonomik getirisini sağlayalım. Sürdürebilir bir yetiştiricilik için bu iki unsurun çok iyi bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile üniversitelerin ilgili birimleri birlikte çalışıp, bilimsel verilerle kotaları oluşturması lazım. Örneğin, sezonun başındasınız ve devlet size 40 bin ton kota verdi. Birinci ayda bu miktara ulaşırsanız, bu işe 'dur' demek lazım. Sezon devam etse bile o bölge 3 yıllığına avcılığa kapatılmalı. Şu an Türkiye'de yıllık ortalama 30 bin ton civarında bir üretim söz konusu. Eğer sürdürülebilir avcılık etkili planlanırsa çok iyi bir şey bu.
Yine karşımıza kotalar çıkıyor. Elbette bunun da bir anlamı var.
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre, su ürünleri üretimi 397.731 bin ton Ancak, kum midyesi Akivades ve beyaz kum midyesi ihracatı 2015 yılında 37.409 ton idi. Tüketim iç piyasaya da girer; yani iş bizim mutfaklarımızda bitiyor.
Afiyet olsun:)
