Van'ın Gevaş ilçesinde yer alan Selçuklu Mezarlığı'nda, 2022 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle başlatılan kazı ve restorasyon çalışmaları bu yıl da tüm hızıyla devam ediyor. Türkiye'nin en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olarak bilinen bu tarihi alan, Halime Hatun Kümbeti gibi mimari şaheserleri de barındırıyor. 50 dönümlük bu alanda, 2,5 metreyi bulan anıtsal mezar taşları ve üzerlerindeki geleneksel motiflerle dikkat çeken yaklaşık 1000 mezar taşı bulunuyor.
Altı mezar 700 yıl sonra gün yüzüne çıktı
Bu yıl Cumhurbaşkanlığı himayesinde yürütülen “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında çalışmalar Van Müzesi Başkanlığı’nda, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü’nden Doç. Dr. Ercan Çalış'ın bilimsel danışmanlığında sürdürülüyor. Alanda uzmanlardan oluşan 15 kişilik bir ekip görev alıyor.
Doç. Dr. Çalış, yaklaşık bir metre toprak altında kalan ve daha önce kayıt altına alınmamış 6 mezarın ortaya çıkarıldığını açıkladı. Bu mezar taşlarının üzerindeki kitabeler, akademisyenler tarafından titizlikle çözümleniyor.
Halime Hatun'un kardeşinin mezarı da tespit edildi
Geçtiğimiz yıl yapılan kazılarda önemli bir bulguya daha ulaşıldı. Halime Hatun’un kardeşine ait olduğu belirlenen bir mezar taşı ortaya çıkarıldı. Üzerindeki kitabesi çözümlenen mezarın, Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk’un oğlu olduğu anlaşıldı. 1335 yılında inşa edilen Halime Hatun Kümbeti’nin bu bulguyla tarihsel bağlamı daha da güçlendi.
Doç. Dr. Çalış, bu tür eserlerin Selçuklu döneminde kadına verilen değeri gözler önüne serdiğini belirtti. Kümbetin mimari yapısı, sembolleri ve işçiliğiyle Selçuklu mimarisinin önemli bir örneği olduğunu vurguladı.
Selçuklu Mezarlığı’nda yürütülen bu çalışmalar, yalnızca arkeolojik bir kazı değil; aynı zamanda tarihsel belleği canlandıran, kültürel mirası korumaya yönelik örnek bir restorasyon çabası olarak değerlendiriliyor. Geleceğe Miras Projesi’nin katkısıyla bu tür alanların hem bilimsel hem de turistik anlamda değeri artarken, geçmişe açılan kapılar birer birer aralanıyor.
