Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye’nin havacılık tarihinde önemli bir reform niteliği taşıyan Serbest Rota Hava Sahası (Free Route Airspace - FRA) uygulamasının bu gece itibarıyla başlatıldığını açıkladı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) koordinasyonunda yürütülen uygulama ile hava araçları artık belirlenen giriş ve çıkış noktaları arasında klasik rotalara bağlı kalmaksızın uçuş planı oluşturabilecek.
Uygulamanın devreye alınmasıyla birlikte, uçuşların daha kısa ve verimli rotalardan yapılabileceğini belirten Bakan Uraloğlu, sistemin çevresel ve ekonomik birçok fayda sağlayacağını vurguladı. Uraloğlu, “Uçuş sürelerinde kısalma, yakıt tüketiminde tasarruf, karbon salımının azalması gibi kazanımlar elde edeceğiz. Bu sadece sektörel değil, çevresel açıdan da büyük bir adım” dedi.
2019’dan Bu Yana Sürdürülen Hazırlıklar
FRA sistemine geçiş sürecinin 2019’da DHMİ tarafından başlatıldığını ifade eden Uraloğlu, hava sahası düzenlemelerinden trafik akışının daha güvenli ve hızlı yönetilmesine kadar birçok alanda kapsamlı hazırlıklar yapıldığını söyledi. Uluslararası standartlarla tam uyumlu bir altyapı oluşturulduğunu kaydeden Uraloğlu, sistemin hayata geçirilmesiyle Türkiye’nin bölgesel havacılıkta daha etkin bir konuma ulaşacağını dile getirdi.
Eurocontrol ile Ortak Simülasyonlar Gerçekleştirildi
Yeni sistemin güvenli biçimde devreye alınabilmesi amacıyla, Ocak-Mayıs 2022 tarihleri arasında Eurocontrol İnovasyon Merkezi’nde yaklaşık 400 hava trafik kontrolörünün katılımıyla gerçek zamanlı simülasyonlar yapıldı. Uraloğlu, bu simülasyonların yeni operasyonel yöntemlerin test edilmesi, kontrolörlerin adaptasyonu ve güvenlik analizlerinin tamamlanması açısından kritik rol oynadığını vurguladı.
İlk Aşama Başladı, Tam Zamanlı Uygulama 2027’de
FRA sistemi ilk aşamada, bu geceden itibaren FL305 (30.500 feet) ve üzerindeki seviyelerde, 2025–2026 kış dönemi boyunca 23.00 ile 05.00 saatleri arasında uygulanacak. 2026–2027 kış döneminden itibaren ise sistemin 24 saat esasına göre tam zamanlı olarak kullanılmaya başlanması planlanıyor.
Bakan Uraloğlu, uygulamanın ilk fazından elde edilecek veriler doğrultusunda sistemin daha alt irtifalarda da uygulanabileceğini belirtti. Bu kapsamda, Hava Sahasının Esnek Kullanımı (FUA) çalışmalarının 10 bin feet ile FL285 arasında genişletilmesi halinde, serbest rota uygulamasının daha geniş alanlarda geçerli hale geleceği ifade edildi.
İç Hat Uçuşlarında Yeni Güzergâhlar
Serbest Rota Hava Sahası uygulaması sayesinde Türkiye iç hatlarında da daha verimli ve kısa güzergâhların kullanılabileceğini belirten Uraloğlu, bu gelişmenin hem yolcu hem de havayolu şirketleri açısından zaman ve maliyet avantajı yaratacağını söyledi. “FRA’nın yaygınlaşmasıyla birlikte hava taşımacılığında daha çevreci, ekonomik ve esnek bir dönem başlayacak” değerlendirmesinde bulundu.
