Birleşik Krallık, sağlık sisteminde devrim yaratacak bir projeye hazırlanıyor. Ulusal Sağlık Servisi (NHS), 10 yıllık bir plan kapsamında İngiltere'de doğan her bebeğe DNA testi yapılmasını hedefliyor.
Yenidoğan bebeklerden göbek kordonu kanı alınarak genetik analiz yapılacak. Bu sayede bebeklerin gelecekte karşılaşabileceği yüzlerce genetik hastalık erken tespit edilecek. Amaç, hastalık ortaya çıkmadan müdahale edebilmek ve sağlık hizmetlerinde yaşanan yoğunluğu büyük ölçüde azaltmak.
Birleşik Krallık hükümeti, genetik araştırmaların geliştirilmesi için 2030 yılına kadar toplamda 650 milyon sterlin (yaklaşık 34,6 milyar Türk lirası) yatırım yapacağını duyurdu. Sağlık Bakanı Wes Streeting, projenin sağlıkta önleyici müdahale dönemini başlatacağını belirterek şu ifadeyi kullandı:
“Yeni gen teknolojileriyle artık hastalıkları beklemeyeceğiz. Kişiye özel sağlık hizmeti dönemi başlıyor. Bu sayede sadece tedavi etmekle kalmayacak, hastalığın önüne geçeceğiz.”
Yapılacak çalışmalar, yapay zekâ destekli analizlerle desteklenecek ve önleyici tıp alanında çığır açması bekleniyor. DNA haritası sayesinde semptomlar ortaya çıkmadan önce riskli bireyler tespit edilecek ve hızlıca tedavi sürecine geçilecek.
Topuk kanı testinin ötesine geçiliyor
Şu anda İngiltere’de yeni doğan bebeklere yapılan topuk kanı testiyle yalnızca 9 farklı genetik hastalık tespit edilebiliyor. Oysa uzmanlara göre, insan genetiğinde yaklaşık 7 bin tek gen hastalığı bulunuyor. Yeni projeyle birlikte bu sayı yüzlerle ifade edilecek düzeye çıkarılacak.
Genetik tarama projesinin önemli bir parçası olarak, Sağlık Bakanlığı'na bağlı Genomics England isimli kurum da dünyanın en büyük genetik veri bankalarından birini kuracak. Bu veri tabanı, gelecekte daha kapsamlı tedavi ve teşhis yöntemleri için kritik bir rol oynayacak.
Projeye ilişkin tüm detayların önümüzdeki haftalarda kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor.