Tesla’nın büyük vaatlerle duyurduğu Robotaksi projesi, hayal kırıklığı yaratmaya devam ediyor. Teknoloji devi, sürücüsüz araçlarla ulaşımın geleceğini şekillendirmeyi hedeflese de, sistemin güvenilirliği ve yola uygunluğu konusundaki ciddi eksikler giderek daha görünür hale geliyor. Bu başarısızlığın merkezindeyse Elon Musk’ın yıllar önce aldığı tartışmalı bir karar yatıyor: Lidar teknolojisinin tamamen dışlanması.
"Lidar Gereksiz" Söylemi Ters Tepti
Elon Musk, 2015’te düzenlediği bir basın toplantısında lidar teknolojisini “gereksiz” ve “mantıksız” olarak nitelendirmiş, sadece kameralarla donatılmış bir otonom sistemin yeterli olacağını savunmuştu. 2019’da bu yaklaşımını daha da sertleştiren Musk, “Lidar aptalcadır, pahalıdır ve otomobillerde yeri yoktur” demişti.
Ancak gerçekler, bu yaklaşımın tersini söylüyor. Google’ın çatı şirketi Alphabet’in Waymo projesi başta olmak üzere birçok lider otonom araç üreticisi, lidar, radar ve kameraların bir arada kullanıldığı hibrit bir sistemle güvenli sürüşü sağlıyor. Tesla’nın sadece görsel veriye dayalı sistemi ise, ışık koşullarındaki değişimler veya ayırt edilmesi zor objeler gibi “sıra dışı durumlarda” başarısız oluyor.
Kazalar ve Yasal Soru İşaretleri Artıyor
2019’da gerçekleşen bir kazada Tesla’nın Autopilot sisteminin, bir kamyonun yan yüzeyini arka plandaki gökyüzüyle karıştırması sonucu ölümle sonuçlanan bir çarpışma yaşanmıştı. Benzer şekilde 2023’te bir Model Y, güneş ışığı nedeniyle görüşünü kaybederek bir yayaya çarpmıştı. Bu tür olaylar, Tesla'nın sisteminin lidar gibi çevre tarama teknolojileri olmadan ne kadar savunmasız olduğunu gösteriyor.
Brett Schreiber gibi Tesla’ya karşı dava açan bazı hukukçular, şirketin "kamera takıntısını" açıkça eleştiriyor:
“Tesla, herkesin imkânsız dediği bir şeyi yapmaya çalışıyor. Sonuç olarak da insanlar yaralanıyor ve hayatlarını kaybediyor.”
İlk Sürücüsüz Teslimat Fiyaskosu: İtfaiye Şeridine Park
Tesla'nın son dönemde gündeme gelen bir başka tartışmalı hamlesi ise “ilk tam otonom araç teslimatı” oldu. Austin’deki Gigafactory’den çıkan bir Model Y, kendi kendine bir alıcının evine kadar gitti. Ancak bu tarihî an, aracın "Park Etmek Yasaktır – İtfaiye Şeridi" yazılı kırmızı bordürlü alana park etmesiyle gölgelendi.
Yasal izin alınmış olsa bile görüntü, Tesla’nın sisteminin basit trafik kurallarını bile yeterince algılayamadığını gösteriyor. Watchdog grubu Dawn Project’in kurucusu Dan O’Dowd da durumu “PR şovunun güvenliğin önüne geçmesi” olarak yorumladı.
Yolcu Deneyimleri: Ani Frenler, Trafik İhlalleri ve Kaygı Veren Görüntüler
Robotaksi hizmetini deneyimleyen kullanıcıların sosyal medyada paylaştığı videolar, Tesla’nın sisteminin hala birçok temel konuda sorun yaşadığını ortaya koyuyor. Araçlar polis arabalarının yanında duraksıyor, ani frenler yapıyor, sarı çizgileri ihlal ederek şerit değiştiriyor ve yol ortasında yolcu indiriyor.
Bu görüntüler, ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi’nin (NHTSA) dikkatini çekmiş durumda. Kurum, şu an Tesla ile ön görüşmeler yürütüyor. Bu görüşmeler genellikle bir soruşturmanın ön adımı olarak kabul ediliyor.
Musk Gerçeklerle Çelişen İddialarını Sürdürüyor
Elon Musk, otonom teslimat görüntüsünü “ilk tamamen otonom sürüş” olarak lanse etti. Ancak CNBC’ye göre, Waymo halihazırda Phoenix’te kendi sürücüsüz araçlarını otoyollarda test ediyor. Tesla’nın geçmişteki tanıtımlarında da gerçek dışı sahneler bulunduğu kanıtlanmıştı; 2016’daki bir videonun önceden haritalandırılmış bir güzergahta çekildiği ve çekim sırasında aracın kaza yaptığı sonradan ortaya çıkmıştı.
