Yeni araştırmalar, Mars'ta yaşam ihtimalini yeniden sorgulatıyor.
NASA’nın 1970’lerde gönderdiği Viking uzay aracı tarafından yollanan görüntüler, Mars’ın kuru yüzeyinde uzun ve koyu renkli izler ortaya koymuştu. Görünüşe göre, bu izler sanki birinin tepeye dev bir bardak su dökmüş gibi görünüyordu. Bu keşif, bilim insanlarını heyecanlandırmış, kızıl gezegenin yüzeyinde su olabileceği düşüncesini doğurmuştu.
Ancak onlarca yıl sonra, elimizdeki yeni ve kapsamlı veriler, bu varsayımların tamamen yanlış olabileceğini ortaya koydu.
Su Değil, Tozmuş!
Nature Communications dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmada konuşan Brown Üniversitesi doktora sonrası araştırmacısı Adomas Valantinas, şu açıklamada bulundu:
“Mars araştırmalarında en büyük hedeflerden biri yüzeyde sıvı suyun olup olmadığını anlamak. Ancak yaptığımız çalışmada bu izlerle ilgili hiçbir su kanıtı bulamadık. Modelimiz, bu oluşumların tamamen kuru süreçlerle meydana geldiğini gösteriyor.”
500 Bin İz İncelendi
Araştırma ekibi, Mars’ın yüzeyini kapsayan dünya çapında detaylı bir harita hazırladı. Bu harita üzerinde tam yarım milyonun üzerinde çizgi benzeri oluşum tespit edildi. Daha sonra bu izler, sıcaklık, rüzgar hızı, kayaların kayma aktiviteleri ve nem düzeyleri gibi yüzey koşullarıyla karşılaştırıldı.
Bern Üniversitesi’nden araştırmacı Valentin Bickel şöyle dedi:
“Bu küresel haritayı elde ettikten sonra, izlerin oluşumuyla ilgili diğer tüm veritabanlarıyla kıyaslama yapabildik. Böylece binlerce örnek üzerinden, bu izlerin hangi koşullarda oluştuğunu çok daha net analiz ettik.”
Ve sonuç netti: Bu izlerin sıvı su, buzlanma ya da nemle hiçbir ilgisi yoktu.
Sebep: Toz Katmanlarının Şok Dalgasıyla Kayması
Elde edilen veriler, izlerin aslında yüksek rüzgar hızları ve ince toz birikimi olan alanlarda ortaya çıktığını gösterdi. Araştırmacılara göre, bu izler; meteorit çarpması ya da “marsquake” adı verilen Mars depremleri gibi şok etkileri sonucu, yamaçlardaki toz tabakalarının ani kaymasıyla oluşmuştu.
Bu yeni bulgular, Mars’ta mikrobiyal yaşam ihtimalini bir kez daha zayıflatıyor. Ancak bu durum, başka bir açıdan NASA için bir fırsat: Eğer yaşam barındırma ihtimali düşükse, uzay araçlarının bu alanlara kontaminasyon riski olmadan iniş yapması da kolaylaşıyor.
