Yapay zekâ devrimi, sadece internet hizmetlerini değil yaşadığımız şehirlerin enerji altyapısını da dönüştürüyor. Digital Trends’in Washington Post’a dayandırdığı haberine göre, yapay zekâ ve bulut bilişim hizmetleri için kurulan dev veri merkezleri, yakın çevrelerindeki hanelerin elektrik faturalarında hissedilir artışlara yol açmaya başladı. Örneğin Trenton’da ortalama bir evin aylık faturası 26 dolar, Philadelphia’da 17 dolar, Pittsburgh’da 10 dolar ve Columbus’ta 27 dolar artmış durumda. Bu artışların nedeni, ChatGPT gibi yapay zekâ servislerinin her sorgu için devasa sunucu altyapılarını çalıştırması; bu sunucular 7/24 yüksek enerji tüketiyor.
Neden Böyle Oluyor?
Meta, Google, Microsoft ve Amazon gibi büyük teknoloji şirketleri, küresel ölçekte yapay zekâ ve bulut hizmetlerine güç veren veri merkezleri inşa ediyor. Enerji piyasası uzmanı Abe Silverman, “Ülkenin her bölgesi çok ciddi veri merkezi yük artışı görüyor; bu durum hem iletim hem de üretim maliyetleri üzerinde büyük baskı oluşturuyor” diyerek uyarıyor. Veri merkezleri sadece kendi elektriklerini tüketmekle kalmıyor, bölgesel şebekelerin kapasitesini zorlayarak elektrik fiyatlarının genel olarak yükselmesine neden oluyor. Özellikle sunucuların soğutma sistemleri, hava sıcaklıkları yükseldiğinde daha fazla enerji talep ediyor.
Çözüm Arayışları ve Şirketlerin Taahhütleri
Artan maliyetler karşısında bazı eyaletlerde düzenleyiciler harekete geçti. Ohio örneğinde olduğu gibi, teknoloji devlerinden şebeke modernizasyonu için ek katkı payı alınması gündemde. Böylece veri merkezlerinin altyapıya verdiği yük, yerel kullanıcıların faturalarına yansıtılmadan telafi edilebilecek.
Teknoloji şirketleri ise sürdürülebilirlik iddiasında. Google, 2030’a kadar işlettiği tüm veri merkezlerinin tamamen karbon‑nötr olması ve daha verimli çalışması için çalışmalar yürütüyor. Bu hedef, bir yandan enerji tüketimini azaltmayı bir yandan da yenilenebilir kaynak kullanımını artırmayı amaçlıyor. Ancak uzmanlar, çok faktörlü elektrik piyasasında yapay zekâ talebinin uzun vadeli etkilerini öngörmenin zor olduğuna dikkat çekiyor.
