Her kilim, yüzyıllık desenlerle ve kadınların sabrıyla ilmek ilmek dokunuyor
Sivas’ta geleneksel el dokuma sanatının en güzel örneklerinden biri olan kilim dokumacılığı, Sivas Olgunlaşma Enstitüsü’nün dokuma atölyesinde yeniden hayat buluyor. Kadınların sabırla ve emekle hazırladığı el dokuması kilimler, kültürel mirasın yaşatılmasına katkı sağlıyor.
Geleneksel el dokuma sanatının nadide örneklerinden biri olan Sivas kilimi, estetik görünümü ve işlevselliğiyle dikkat çekiyor. Yüzyıllardır kadınların ellerinde hayat bulan kilimler, günümüzde makinelerde kısa sürede üretilebilmesine rağmen el emeğinin değerini bilenler tarafından tercih ediliyor. Sivas Olgunlaşma Enstitüsü’nün dokuma atölyesinde yeniden hayat bulan kilimler, geçmişten günümüze kültürel mirasın aktarılmasını sağlıyor. Her bir motifin ayrı bir anlam taşıdığı ve renklerin ise kültürel zenginliği yansıttığı el dokuması kilimler, sadece bir eşya değil aynı zamanda bir hikâye barındırıyor. Makinelerde üretilen halılar günler içinde satışa sunulurken, el emeğiyle yapılan bir kilimin tamamlanması neredeyse bir yılı buluyor. Bu özel sanatın kıymetini bilenler ise sabırla bekleyerek el işçiliğiyle hazırlanan kilimlere sahip oluyor.
"Atalarımızdan kalan eski gelenekleri yaşatıyoruz"
Sivas Olgunlaşma Enstitüsü’nde usta öğretici olan Tülay Dönmez, Sivas kiliminin tamamen yün kullanılarak üretildiğini belirterek, "Sivas kilimi, yöresel desenlerden oluşan ve dedelerimizden, nenelerimizden bize kalan dokumalardır. Biz bu desenleri çoğu zaman bozmadan, replika dediğimiz şekilde ana renkleri, ana desenleri ve ebatları ile günümüze taşımayı amaçlıyoruz ve büyük oranda bunu yapıyoruz. Sipariş aldığımızda ise kilimi isteyen kişilerin renk, şekil, ebat ve tasarım gibi taleplerine göre üretim yapıyoruz. Ancak genel anlamda köylere ve ilçelere alan araştırmasına gidiyoruz. Orada yıllar öncesinden kalan dokumaları bulup, desenlerini yeniden çiziyor ve aynı şekilde bozmadan günümüze getiriyoruz. Sivas kilimimizin özelliği tamamen yün olmasıdır. Sivas halısından ayıran özelliklerinden bir tanesi de çözgüsünün yün olmasıdır. Sivas halısında çözgü pamuktur. Kilimde ise yündür. Kilimlerimizde de yine kök boya kullanıyoruz. Kilimler ise atkı yüzlü dokumalardır. Çözgülerin arasında renkli ipler geçirilerek yapılan dokumalardır. Halılara göre üretimi çok daha hızlıdır ve çok daha çabuk biter. Kilimlerimizde yöresel desenler çalışıyoruz, ancak isteğe bağlı olarak özel kilimler de üretiyoruz. Ebat büyüdükçe üretim süresi de değişiyor. Kilimin yapım aşaması da ebadına göre farklılık gösterir. En küçük, yani seccade ebadındaki dokumaların bitmesi bir ayı bulmaktadır. Sivas kilimlerinde kök boya kullanılmakta ve çözgüler tamamen yünden oluşmaktadır" dedi.
"Tamamen el işçiliği"
Dönmez, bu kilimin kıymetini bilenlerin bir yıl beklediğini söyleyerek" ,Kilimlerimiz tamamen el işçiliği ile üretilir ve yöresel ile tasarım ürünlerini harmanlıyoruz. Bu uygulamayı genellikle kendi üretimimiz olan kilimlerde kullanıyoruz. Sipariş edilen kilimlerde ise alıcının isteğine göre kilimler üretiyoruz. Çok çeşitli çalışıyoruz ve kilimlerde çalışma süremiz daha kısa olduğu için rahatlık sağlıyoruz. Siparişlerimiz hem halı hem de kilim olarak yoğun oluyor .Biz kilimi sadece yaygı amaçlı kullanmıyoruz. Kurumumuzda kilimi takılardan çantalara, yastıklara ve kıyafetlere kadar birçok alanda kullandık. Hayal gücüne kalmış; hayal edin, biz gerçekleştirelim. Kilimlerimiz ilmek ilmek işleniyor. Bu sanatlar unutulmaya başlandı. Normalde artık bunlar günümüzde makinelerde üretiliyor. Bunun kıymetini bilenler ise el işçiliğini bekleyerek, 1 sene boyunca bekleyerek kilimi alıyor. Atalarımızdan kalan eski gelenekleri yaşatıyor ve günümüze taşıyoruz" diye konuştu.
