Bitlis’te hayata geçirilen “Mobil Çığ Gözlem Projesi”, afet yönetiminde Türkiye’nin yerli ve milli teknolojilerle ulaştığı seviyeyi bir kez daha gözler önüne serdi. AFAD Başkanlığı koordinesinde, TÜBİTAK desteğiyle yürütülen proje kapsamında Bitlis’in İnönü Mahallesi’nin kuzey yamaçlarında geçmişte yaşanan çığların yol açtığı riskleri ortadan kaldırmak hedefleniyor.
Yaklaşık 140 hanenin etkilendiği bölgede çığ riski önceden belirlenerek olası can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi planlanıyor.
Yerli Teknolojiyle Afet Yönetiminde Yeni Dönem
Proje, AFAD Bitlis İl Müdürlüğü teknik personelinin fikriyle geliştirildi. İlk etapta Dideban Dağı’na kurulan çığ gözlem istasyonuna bağlı 12 sensör, kar kalınlığı, toprak sıcaklığı, nem, rüzgâr yönü ve şiddeti gibi verileri ölçerek mobil merkeze iletiyor.
Başlangıçta sabit olarak planlanan sistem, TÜBİTAK’ın katkılarıyla mobil hale getirildi. Geliştirilen özel karavan sayesinde sistem, afet riski taşıyan farklı bölgelere taşınabiliyor. Güneş panelleriyle kendi enerjisini üretebilen, 4 kişinin konaklayabileceği bu mobil gözlem aracı; mutfak, modüler banyo ve yaşam alanlarıyla tam donanımlı bir afet üssü olarak tasarlandı.
AFAD Bitlis İl Müdürü Kerem Oruk: “Projemizin 1. Fazını Başarıyla Tamamladık”
AFAD Bitlis İl Müdürü Kerem Oruk, projenin 1,5 yıl önce başladığını belirterek şunları söyledi:
“İnönü Mahallesi’nin kuzey yamaçlarında geçmişte yaşanan çığlardan sonra vatandaşlarımızın tedirginliğini gidermek amacıyla başlattığımız bu proje, Türkiye’de ilk kez uygulanan bir çalışmadır. İlk fazını tamamladık. Bölgeye 12 sensör yerleştirdik ve veriler mobil istasyon aracılığıyla analiz ediliyor.”
Oruk, sistemin sadece Bitlis’te değil, gelecekte Nemrut ve Karçinbaşı bölgeleri gibi yüksek riskli alanlarda da kullanılabileceğini belirtti.
TÜBİTAK’tan Yerli Yazılım Desteği
Projede kullanılacak tüm analizler, TÜBİTAK tarafından geliştirilen yerli ve milli yazılım sayesinde yapılacak. Bu sayede Türkiye, çığ analizlerinde dışa bağımlılıktan tamamen kurtulmuş olacak.
“Yerli yazılımımız sayesinde verileri anlık olarak analiz edip çığ riskini önceden tespit edebileceğiz. Bu sistem, vatandaşlarımızın daha güvenli bir ortamda yaşamasına büyük katkı sağlayacak,”
diyen Oruk, Türkiye’nin afet yönetiminde yenilikçi, teknolojik ve bağımsız çözümler üretmeye devam ettiğini vurguladı.
