En Uzun Gece Ne Zaman?
Kışın etkisinin arttığı bu dönemde, en uzun gece ve günlerin uzamaya başlayacağı tarih yeniden gündeme geldi. Mevsim geçişlerini belirleyen bu astronomik dönem, özellikle sabah ve akşam karanlığının günlük yaşamı doğrudan etkilemesi nedeniyle her yıl büyük ilgi görüyor.
Kış Gündönümü: Yılın En Uzun Gecesi
2025 yılında kış gündönümü 21 Aralık Cumartesi gecesi yaşanacak. Bu tarih, Kuzey Yarımküre’de kışın başlangıcı, Güney Yarımküre’de ise yazın başlangıcı olarak kabul ediliyor.
21 Aralık’ta:
- Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik geliyor.
- Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçiyor.
- Kuzey Yarımküre’de en uzun gece, en kısa gündüz yaşanıyor.
- Türkiye’de gölge boyları yılın en uzun seviyesine ulaşıyor.
- Bu tarihte Sinop, 15 saat 6 dakikalık gece süresiyle ülkenin en uzun gecesini yaşarken, Hatay’da gece 14 saat ile daha kısa sürüyor.
Günler Ne Zaman Uzamaya Başlıyor?
Kış gündönümünün ardından, yani 21 Aralık’tan itibaren günler milimetrik şekilde uzamaya başlıyor.
Bu uzama ilk günlerde fark edilemeyecek kadar küçük olsa da Ocak ayının sonlarına doğru belirginleşiyor.
Kuzey Yarımküre’de bu süreç:
Gecelerin kısalmaya,
Gündüzlerin ise giderek uzamaya başlamasıyla devam ediyor.
Mevsim Dönemlerinin Genel Çizelgesi
- 21 Mart: Gece ve gündüz eşit olur, ilkbahar başlar.
- 21 Haziran: En uzun gündüz, en kısa gece; yaz başlangıcı.
- 23 Eylül: Gece ve gündüz yeniden eşitlenir, sonbahar başlar.
- 21 Aralık: En uzun gece, kışın başlangıcı.
Kış Gündönümünün Kültürel Önemi
21 Aralık, yalnızca bir astronomik olay değil; tarih boyunca birçok kültürde “karanlıktan aydınlığa geçiş” simgesi olarak kabul edildi. Çeşitli toplumlarda bu gün; yenilenme, bereket ve ışığın geri dönüşüyle ilişkilendirilen özel kutlamalara konu oldu.