Erman ailesinin ortanca kızı olarak 1944'te, İstanbul'da dünyaya gelen Gruda ile kardeşleri, tiyatrocu olan annelerinin gölge oyunlarını izleyerek büyüdü.
Ermeni komşularının taklidini yaparken yeteneği keşfedilen sanatçı, makinist babasının vefatının ardından eğitimini yarıda bırakarak çalışmaya başladı.
Sanatçı, "Kongre Eğleniyor" isimli vodvildeki küçük bir rol alarak, hizmetçi karakteriyle Tevfik Bilge'nin turne tiyatrosunda 1962'de oyunculuğa başladı.
Ankara Meydan Sahnesi'nde tanıştığı tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile 1965'te dünya evine giren sanatçı, kızları Elvan dünyaya gelince tiyatroya ara verdi.
"Domates Güzeli" olarak tanındı
Ayşen Gruda, 1977'de bir televizyon skecinde oynadığı "Domates Güzeli Nahide Şerbet" karakterinin ardından "Domates Güzeli" olarak hafızalarda yer edindi.
Yeşilçam'ın az sayıdaki kadın komedyeninden biri olan sanatçı, Ertem Eğilmez filmlerinin ana kadrosunda yer aldı.
Gruda, tiyatro eğitimi almadan, henüz 14 yaşındayken başladığı oyunculuk kariyerinde, Kemal Sunal, Münir Özkul, Tarık Akan ve Adile Naşit'in de aralarında bulunduğu ünlü oyuncularla başrolü paylaştı.
Onlarca filmde farklı karakteri başarıyla canlandıran sanatçı, 1974'te bilgi yarışmasının sunucusunu canlandırdığı "Hababam Sınıfı"nın ardından 1975'te "Bizim Aile", "Delisin", "Bitirimler Sınıfı", "Bir Araya Gelemeyiz" ve "Hanzo", 1976'da "Öyle Olsun", "Aile Şerefi", "Güngörmüşler", "Süt Kardeşler" ve "Tosun Paşa", 1977'de "Çöpçüler Kralı", "Gülen Gözler", "Hababam Sınıfı Tatilde", "İbo ile Gülşah", "Şabanoğlu Şaban" ve "Sarmaşdolaş", 1978'de "Avanak Apti" ile "Neşeli Günler", 1979'da "Doktor", "Şark Bülbülü", 1980'de "Renkli Dünya", 1981'de "Gırgıriyede Şenlik Var", "Davaro", "Gırgıriye" ve "Hababam Sınıfı Güle Güle" adlı yapımlarda rol aldı.
Onlarca sinema filminde oynadı
Tiyatro oyunları ve müzikallerde de izleyici karşısına çıkan Gruda, ayrıca 1982'de "Çiçek Abbas", "Doktor Civanım", "Dolap Beygiri", "Görgüsüzler", 1983'te "Şekerpare", 1984'te "Gırgıriyede Büyük Seçim", 1985'te "Aşık Oldum", "Uyanıklar Dünyası", "Namuslu", "Fakir Milyoner", "Şendul Şaban", 1986'da "Ağa Bacı", 1987'de "Aile Pansiyonu", "Seyyar Kamil", 1988'de "Süper Baba", 1993'te "Rumuz Sev Beni", 1994'te "Şenlik Var", 2003'te "Hababam Sınıfı Merhaba", 2006'da "Dünyayı Kurtaran Adamın Oğlu", "İlk Aşk", "Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?", "Keloğlan Karaprens'e Karşı" filmlerinde oynadı.
"Kaygısızlar", "İbret-i Alem", "Peri Masalı", "Cennet Mahallesi" ve "İki Aile" adlı televizyon dizilerinin kadrosunda da yer alan oyuncu, 2008-2018 yılları arasında "Gece Gündüz", "Kağıt", "Pazarları Hiç Sevmem", "Seni Seviyorum Adamım", "Kötü Kedi Şerafettin", "Dedemin Fişi", "Babamın Ceketi" ve Cem Yılmaz'ın "Pek Yakında" filmlerinde yer aldı.
Usta oyuncu, 2006'da Sadri Alışık Ödülleri'nde ve 2010'da Uluslararası Altın Portakal Film Festivali'nde "En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu", 2012'de İstanbul Film Festivali'nde "Onur Ödülü", 2015'te ise "52. Uluslararası Antalya Film Festivali"nde "Yaşam Boyu Onur Ödülü" aldı.
Son olarak 2017'de "Kırkından Sonra" adlı tiyatro oyununda, 2018'de ise "Sevgili Komşum" filminde rol alan sanatçı, 23 Ocak 2019'da, 74 yaşındayken öldü. Gruda'nın cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
