İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basın toplantısında, Nobel Kimya Ödülü'nün, bağımsız çalışmalarında kuantum noktalarını oluşturan Ekimov ve Brus ile söz konusu kimyasalın üretimini kökten değiştiren Bawendi'ye verildiği açıklandı.
Kuantum noktalarının, LED ışıklı lambaları geliştirdiği, QLED teknolojisiyle bilgisayar ve televizyon ekranlarının aydınlatılmasında, biyokimya ve tıpta biyolojik dokuların haritasını çıkarmada kullanıldığı kaydedildi.
Moungi G. Bawendi kimdir?
Bawendi, 15 Mart 1961'de Fransa'nın başkenti Paris'te doğdu.
Harvard Üniversitesinde eğitim gören ve 1988'de Chicago Üniversitesinde doktorasını tamamlayan Bawendi, kolloid çözeltilerde kuantum nokta araştırmalarının öncülerinden.
Bawendi, halihazırda Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) çalışmaya devam ediyor.
Alexei I. Ekimov kimdir?
Ekimov, 1945'te Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde doğdu.
Katıhal fizikçisi Ekimov, Rusya'nın Saint Petersburg kentindeki Vavilov Devlet Optik Enstitüsünde kuantum noktaları olarak bilinen yarı iletken kristalleri keşfetti.
Ekimov, ABD'de "Nanocrystals Technology Inc." firmasında çalışmalarını sürdürüyor.
Louis E. Brus kimdir?
Brus, 1943'te ABD'nin Cleveland kentinde dünyaya geldi.
Rice ve Columbia üniversitelerinde eğitim gören Brus, 1973'te katıldığı Bell laboratuvarlarında kuantum noktalarını Ekimov'dan bağımsız yürüttüğü çalışmaları sırasında keşfetti.
Brus, şu anda Columbia Üniversitesi Kimya Bölümü'nde profesör olarak kariyerine devam ediyor ve kuantum noktaları ile nanoteknoloji alanındaki çalışmalarıyla biliniyor.
2022'de Nobel Kimya Ödülü'nü 3 bilim insanı kazanmıştı
2022'de Nobel Kimya Ödülü'nü, "click kimyası ve bioorthogonal kimyayı geliştirdikleri" gerekçesiyle Carolyn Bertozzi, Morten Meldal ve K. Barry Sharpless kazanmıştı.
"Click kimyasının ve bioortogonal kimyanın", kimya bilimini yeni bir işlevselcilik çağına taşıdığına işaret edilmişti.
2015'te Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan Aziz Sancar, ödülü alan ilk Türk bilim insanı" olmuştu.
Frederic Joliot, 35 yaşındayken eşi Irene Joliot-Curie ile kimya alanındaki ödüle layık görülmüş ve bugüne kadar ödülün en geç kazananı olarak tarihe geçmişti.
John B. Goodenough, 97 yaşındayken kazandığı 2019 Nobel Kimya Ödülü ile ödülün en yaşlı sahibi olmuştu.
1901 ila 2022'de 189 Nobel Kimya Ödülü kazananından yalnızca 8'i kadındı. Marie Curie, 1911'de Nobel Kimya Ödülü kazanan ilk, 2022'de Carolyn R. Bertozzi ise son kadın olmuştu.
Nobel Kimya Ödülü'nü iki kez kazanan isimler, 1958 ve 1980'de Frederick Sanger ile 2001 ve 2022'de Barry Sharpless olarak kayıtlara geçti.
Adolf Hitler, 1938'de Richard Kuhn ve 1939'da Adolf Butenandt'ın ödülü kabul etmesini yasaklamış, kazananlar Nobel Ödülü diploması ve madalyonunu kabul etmiş ancak ödül parasını alamamıştı.
Nobel Ödülleri hakkında
İsveçli Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900'de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 ayrı dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek Nobel Ekonomi Ödülü, 1968'de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel'in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla ilk kez 1969'da takdim edildi.
Nobel Ödülleri, her yıl, Alfred Nobel'in öldüğü 10 Aralık'ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Ödüllerin, 1901'deki başlangıcından bu yana verilmediği bazı yıllar da oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu Birinci ve İkinci Dünya savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021'de de yapılamamıştı.
