YouTube, İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki askeri operasyonları sırasında çekilen ve sivillere yönelik hak ihlallerini belgeleyen yüzlerce videoyu platformdan kaldırdı. The Intercept tarafından ortaya çıkarılan habere göre, Ekim 2025’ten bu yana en az 700 video erişime kapatıldı; birçok Filistinli insan hakları kuruluşunun YouTube hesapları da silindi.
İsrail eleştirilerine dijital sansür
YouTube’un kaldırdığı videolar arasında, İsrail saldırılarından sağ kurtulan anneleri konu alan belgeseller, Filistinli gazeteci Şirin Ebu Akile’nin öldürülmesine ilişkin araştırma kayıtları ve Batı Şeria’da ev yıkımlarını belgeleyen görüntüler bulunuyor.
Filistinli insan hakları örgütlerinin platformdan kaldırılan hesapları arasında:
- Al-Haq
- Al Mezan İnsan Hakları Merkezi
- Filistin İnsan Hakları Merkezi (PCHR)
Bu kuruluşlar, yıllardır bölgede yaşanan sivillere yönelik ihlalleri kayıt altına alarak uluslararası toplumu bilgilendiriyordu.
YouTube: “ABD yaptırımlarına uymak zorundayız”
Google adına konuşan YouTube sözcüsü Boot Bullwinkle, The Intercept’e yaptığı açıklamada, "Google, ABD'de geçerli yaptırımlar ve ticaret yasalarına uymayı taahhüt etmektedir." ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, insan hakları savunucuları tarafından “sessizleştirme politikası” olarak nitelendirildi.
Tepkiler çığ gibi: “Failleri koruyor, gerçekleri gizliyor”
Batı Şeria merkezli Al-Haq sözcüsü, 3 Ekim’de hesaplarının hiçbir somut gerekçe sunulmadan kapatıldığını, yalnızca “kuralları ihlal ettiniz” mesajı aldıklarını belirtti.
Filistin İnsan Hakları Merkezi (PCHR) ise YouTube’un bu tutumunu “failleri koruyan” bir uygulama olarak değerlendirdi.
PCHR hukuk danışmanı Basel al-Sourani şunları söyledi:
“Tüm çalışmalarımız belgeli ve gerçeğe dayalı. Buna rağmen ‘topluluk kurallarına aykırı’ denilerek susturuluyoruz.”
Demokrasi için Arap Dünyası örgütünden Sarah Leah Whitson ise, “Bu açıkça keyfi bir sansürdür” dedi.
New York merkezli Anayasal Haklar Merkezi’nden avukat Katherine Gallagher da tepkisini şöyle dile getirdi:
“YouTube, insan hakları ihlallerine dair kanıtları silerek Trump yönetiminin politik gündemine hizmet ediyor. Bu bir medya skandalıdır.”
Project Nimbus
Google ve Amazon’dan İsrail’le 1,2 milyar dolarlık gizli anlaşma
YouTube’un İsrail lehine içerik sansürü uyguladığı iddiaları, 2021’de imzalanan “Project Nimbus” adlı gizli anlaşmayı yeniden gündeme taşıdı. Sızdırılan İsrail Maliye Bakanlığı belgelerine göre, teknoloji devleri Google ve Amazon, İsrail'in kamu kurumları ve güvenlik servislerine bulut teknolojisi sağlayarak veri güvenliği konusunda dikkat çekici tavizler verdi.
‘Göz kırpma mekanizması’ nedir?
Belgelerde yer alan “göz kırpma mekanizması” adlı gizli protokole göre, Google ve Amazon; İsrail verilerini talep eden yabancı mahkemeler olduğunda, bu talepleri önceden ve gizlice İsrail’e bildiriyor.
Bu bildirimler, ülke kodlarına göre belirlenmiş tazminat tutarlarıyla yapılıyor:
- ABD’den gelen talep için: 1.000 İsrail şekeli
- İtalya için: 3.900 şekel
Tazminatların 24 saat içinde ödenmesi şartı ise “kriz anlarında hızlı refleks” olarak tanımlanıyor.
Dijital platformlar taraf mı tutuyor?
Uluslararası insan hakları uzmanları, yaşanan gelişmeleri yalnızca bir sansür vakası olarak değil, dijital devlerin siyasi aktör haline geldiği yeni bir dönemin göstergesi olarak yorumluyor.
Dijital medya üzerinden yürütülen bilgi savaşlarında, hangi içeriğin yayına devam edeceğine artık algoritmalar değil; politik çıkarlar ve devletlerarası ilişkiler karar veriyor.
