2025 yılı itibarıyla hurda araç teşviki konusu, hem bireysel araç sahiplerinin hem de ticari araç kullanıcılarının gündeminde önemli bir yer tutuyor. MHP tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan yasa teklifiyle 25 yaş ve üzeri araçlar için hurdaya ayırma şartıyla ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) muafiyeti sağlanması hedefleniyor. Bu teşvikin, hem ekonomik hem de çevresel etkileriyle dikkat çektiği belirtiliyor. Peki, hurda teşviki hangi araçları kapsıyor? 2025’te hurda teşviki kaç model araçlar için geçerli olacak? Ağır hasarlı araçlar hurda kapsamına giriyor mu? İşte detaylar…
Hurda Teşviki Nedir ve Neden Gündemde?
Hurda teşviki, eski araçların trafikten çekilerek ekonomiye kazandırılması ve çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla devlet tarafından uygulanan bir teşvik sistemidir. Bu sistemde, belirli yaşın üzerindeki araçlar hurdaya ayrıldığında, sahiplerine yeni araç alımı için vergi indirimi ya da muafiyet sağlanır.
2025 yılı başında MHP tarafından sunulan kanun teklifi, 25 yaş ve üzeri araçların hurdaya çıkarılması durumunda, yerine alınacak Türkiye’de üretilmiş araçların ÖTV’den muaf tutulmasını öngörüyor. Amaç, eski ve çevreye zararlı araçları trafikten çekerek, daha güvenli ve çevre dostu araçların kullanımını teşvik etmektir.
Hurda Teşviki 2025 Kaç Model Araçlarda Geçerli?
Teklif, 25 yaş ve üzeri araçları kapsamaktadır. Bu, 2025 yılı itibarıyla 2000 model altındaki araçların hurda teşvikine dahil olduğu anlamına geliyor. Bu kapsamda, 1999 ve daha eski yıllarda üretilen araçlar teşvikten faydalanabilecektir.
Günümüzde Türkiye’deki araçların yaş ortalamasının yaklaşık 14,5 olduğu ve trafikteki araçların yüzde 25’inin 21 yaş ve üzeri olduğu göz önünde bulundurulursa, teşvikin büyük bir araç kitlesini kapsayacağı söylenebilir.
Hurda Teşviki Hangi Araç Türlerini Kapsıyor?
Kanun teklifine göre hurda teşvikinden faydalanabilecek araç türleri şunlardır:
- Binek Araçlar: Bireysel kullanım için üretilmiş otomobiller.
- Ticari Araçlar: Taksi, minibüs, kamyonet ve otobüs gibi ticari amaçlı kullanılan araçlar.
- Ağır Araçlar: Kamyon, çekici gibi büyük çaplı taşıtlar.
Teklif, özellikle ticari araç sahipleri için ayrıcalıklı bir düzenleme de öngörüyor. Ticari araç sahipleri, mevcut araçlarını hurdaya ayırarak 10 yıl süreyle ticari faaliyetlerde kullanmak üzere ÖTV ve KDV muafiyetiyle yeni araç alabilecek.
Ağır Hasarlı Araçlar Hurda Teşvikine Giriyor mu?
Kanun teklifinde, trafik kazası ya da doğal afet sonucu ağır hasar görerek kullanılamaz hale gelen araçların da hurda teşviki kapsamına dahil edilmesi önerilmektedir. Ancak bu araçlar, yalnızca belirli şartlar altında trafikten çekilerek teşvikten faydalanabilir.
Ağır Hasarlı Araçlar Nasıl İşlem Görüyor?
Teklifte, ağır hasarlı araçların onarılarak tekrar trafiğe çıkarılmasının yasaklanması planlanıyor. Bunun yerine, bu araçların yalnızca yedek parça olarak ya da hurda şeklinde satışı mümkün olacak. Ayrıca, ağır hasarlı araçları yasa dışı yollarla trafiğe çıkaranlara ağır para cezaları öngörülüyor.
Sigorta Şirketleri ve Ağır Hasarlı Araçlar:
Sigorta şirketlerinin, ağır hasarlı araçları açık artırma yoluyla satışa sunması öneriliyor. Ancak bu satışların sadece yedek parça ya da hurda olarak gerçekleşmesi şartı bulunuyor. Bu hükümlere aykırı davranan sigorta şirketlerinin faaliyet izinlerinin askıya alınması da gündemde.
Hurda Teşviki Şoför Esnafını Nasıl Etkileyecek?
Kanun teklifinde, şoför esnafı için ayrı bir düzenleme yer alıyor. Bu düzenleme, ticari araç sahiplerinin mevcut araçlarını hurdaya ayırarak ÖTV ve KDV’den muaf yeni bir araç satın almalarını sağlıyor. Ancak bu araçların, 10 yıl boyunca ticari faaliyetlerde kullanılma zorunluluğu bulunuyor.
Bu düzenlemenin gerekçesi, ticari araçların kısa sürede yıpranması ve bakım masraflarının artmasıdır. Yeni araçlarla birlikte taşımacılık faaliyetlerinin daha konforlu ve güvenli bir şekilde yürütülmesi hedefleniyor.
Hurda Teşviki Yasalaştı mı? 2025 Yılında Ne Zaman Çıkacak?
Hurda teşviki yasası henüz TBMM’den geçmiş değil. Teklif, meclis gündeminde yerini korumakla birlikte, kesin bir tarih belirtilmiş değil. Resmi bir açıklama yapılmadığı için teşvikin ne zaman yürürlüğe gireceği şu an için belirsiz. Ancak yasa teklifinin onaylanması halinde, 2025 yılı içerisinde uygulamaya geçmesi bekleniyor.
Hurda Teşvikiyle Hangi Araçlar Alınabilir?
Teşvikten faydalanarak alınacak araçların Türkiye’de üretilmiş olması şartı bulunuyor. Bu, yerli otomotiv sektörüne destek olmayı ve ithalatı azaltmayı amaçlıyor. Sosyal medyada yayılan bazı iddialara göre, 12 farklı yerli araç modelinin teşvik kapsamında yer alacağı belirtilse de bu bilgi resmi olarak doğrulanmadı.
Hurda Teşvikiyle Çevreye Katkı
Hurda teşviki, yalnızca ekonomik bir düzenleme değil, aynı zamanda çevre kirliliğiyle mücadelede de önemli bir adım olarak görülüyor. Eski araçların trafikten çekilmesi, zararlı gaz salınımının azaltılmasına ve yakıt tüketiminde tasarrufa katkı sağlıyor. Ayrıca, geri dönüştürülen araç parçalarının ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Hurda Teşviki ile İlgili Öne Çıkan Gerekçeler
Ekonomiye Katkı: Eski araçların geri dönüşümle ekonomiye kazandırılması.
Çevre Kirliliğinin Azaltılması: Eski araçlardan kaynaklanan karbon salınımının düşürülmesi.
Trafik Güvenliğinin Artırılması: Teknik olarak güvensiz araçların trafikten çekilmesi.
Yerli Üretime Destek: Türkiye’de üretilen araçların teşvik edilmesi.
Hurda teşvikinin yürürlüğe girmesi durumunda, 25 yaş ve üzeri araç sahipleri için cazip bir fırsat oluşacaktır. ÖTV muafiyetiyle yeni araç almak, hem bireysel kullanıcılar hem de ticari araç sahipleri için ekonomik bir avantaj sunacak. Bununla birlikte, ağır hasarlı araçların trafikten çekilmesiyle trafik güvenliğinin artırılması ve çevreye verilen zararın azaltılması beklenmektedir.