Türkiye’nin enerji dönüşümünde sessizce parlayan bir yıldız var: biyometan. Doğalgazın yeşil alternatifi olarak öne çıkan bu temiz enerji kaynağı, sanayide karbon salımını ciddi şekilde düşürme potansiyeli taşıyor. Üstelik mevcut altyapıyla, yüksek maliyetli yeni yatırımlara gerek kalmadan...
Atıktan enerji üretimi konusunda uzun yıllardır çalışan Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Rıza Öner’e göre, Türkiye’nin sahip olduğu 200'den fazla biyogaz tesisi bu dönüşümün anahtarı olabilir. Yani aslında oyun alanı hazır, şimdi sırada kuralları netleştirmek var.
karbon cezasına karşı biyometan kalkanı
Avrupa Birliği’nin 2026’da yürürlüğe koyacağı Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, karbon yoğun üretim yapan ihracatçılar için ciddi bir tehdit. Ton başına ödenecek karbon bedelleri, rekabet gücünü zayıflatacak seviyede. Ancak bu tabloyu tersine çevirecek bir çözüm var: biyometan.
Ali Rıza Öner’e göre, sanayiciler biyometana geçerek sadece karbon ayak izini küçültmekle kalmayacak, aynı zamanda Avrupa pazarında rekabet avantajını koruyacak. Cam, seramik, çimento ve demir-çelik gibi enerji yoğun sektörlerde doğalgaz yerine biyometan kullanımıyla karbon emisyonları büyük oranda düşürülebilir. Bu da karbon vergisinden muafiyet anlamına geliyor.
biyogaz tesisleri hazır, sadece yasal düzenleme eksik
Avrupa ülkeleri, biyometanı stratejik enerji kaynağı olarak çoktan ajandasına aldı. Fransa, Almanya ve İtalya gibi ülkeler milyarlarca euroluk yatırımlarla bu alanda hızla ilerliyor. Ancak Türkiye’nin farklı bir avantajı var: mevcut altyapı.
200’ün üzerinde biyogaz tesisine sahip olan Türkiye, küçük çaplı ek yatırımlarla bu tesisleri biyometan üretimine geçirebilir. Gereken tek şey, hızlı ve uygulanabilir bir yasal düzenleme. Şebekeye enjeksiyon hakkı, yeşil gaz sertifikası ve yatırımcıyı cesaretlendirecek teşvik mekanizmaları bu sürecin hızlandırıcısı olabilir.
yekdem sonrası biyometan çıkışı
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) desteği sona eren birçok biyogaz tesisi için biyometan, yeni bir finansal kurtuluş rotası çiziyor. Atıklardan elde edilen bu enerji, yalnızca karbon salımını azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda döngüsel ekonominin de temel taşlarından biri hâline geliyor.
Bu bağlamda, yerel yönetimler, özel sektör ve yatırımcılar ortak hareket ederse, Türkiye kısa sürede biyometan üretiminde bölgesel lider olabilir. Ancak zaman daralıyor. Ali Rıza Öner'in de dediği gibi: "Türkiye'nin bu alanda artık kaybedecek zamanı yok."
