Dördüncü Haçlı Seferi, başlangıçta Kudüs’ü yeniden ele geçirme amacıyla 1202 yılında Papa III. Innocent tarafından başlatılmıştı. Ancak seferin rotası, beklenmedik siyasi ve ekonomik çıkarlar doğrultusunda Konstantinopolis’e yöneldi ve tarihe Batı’nın Doğu’ya ihaneti olarak geçti.
seferin yönü İstanbul'a döndü
Haçlı ordusu, Montferratlı Boniface önderliğinde Venedik’te toplandı. Amaç, Mısır üzerinden Kudüs’e ilerlemekti. Ancak Venedik Cumhuriyeti, 240 gemi için istenen yüksek taşıma ücretini karşılayamayan Haçlılardan, bunun yerine Dalmaçya’daki Zara’yı ele geçirmelerini talep etti.
Zara’nın Hristiyan bir şehir olması Papa’yı öfkelendirdi ve Haçlılarla Venedikliler aforoz edildi. Yine de sefer sürdü.
Düka Enrico Dandolo istilaya liderlik etti
Venedik Doçesi Enrico Dandolo, Haçlıların yönünü değiştirmede kilit rol oynadı. Geçmişte Konstantinopolis’ten kovulmuş olan Dandolo, Venedik’in ticari çıkarları için Bizans’a saldırı fikrini destekledi. Böylece Haçlılar, Kudüs yerine zengin Bizans başkentini hedef almaya başladılar.
Konstantinopolis Kuşatması ve Düşüşü
Haziran 1203’te Haçlılar, Konstantinopolis önlerine geldi. Siyasi karmaşa içinde olan şehirde, Haçlıların desteğiyle İmparator II. Isaac Angelos ve oğlu IV. Alexios tahta çıkarıldı. Ancak bu durum halkta hoşnutsuzluk yarattı.
Yeni vergiler ve Batılı askerlerin şehirde yarattığı tahribat, büyük bir isyana yol açtı. Aleksios Doukas (V. Alexios), Ocak 1204’te imparatorluğu ele geçirdi ve Haçlılarla çatışma başladı.
şehir tanınmaz hale geldi
12 Nisan 1204 günü Haçlılar ve Venedikliler, Haliç’teki zinciri kırarak ve deniz surlarına saldırarak şehre girmeyi başardı. Ardından üç gün süren yağma, katliam ve yıkım başladı.
Kiliseler talan edildi, eserler yok edildi, kutsal emanetler çalındı. Hipodrom’daki ünlü dört bronz at da bu dönemde San Marco Katedrali’ne taşındı. Konstantinopolis’in zengin kütüphaneleri de yok edilen değerler arasındaydı.
Latin İmparatorluğu Kuruldu
Yağma sonrası Latin İmparatorluğu ilan edildi. İmparatorluk, Venedik ve Haçlı liderleri arasında bölündü. Flandreli Baudouin, Ayasofya’da imparator ilan edildi.
Bu sırada Bizans soyluları, İznik, Trabzon ve Epir gibi bölgelerde yeni devletler kurarak Bizans mirasını sürdürmeye çalıştı.
kutsal emanetler avrupa'ya kaçırıldı
Konstantinopolis’in yağmalanması, sadece maddi değil, tarihi ve kültürel bir felaket olarak da kayda geçti. Yüzyıllarca biriktirilmiş sanat eserleri, kutsal emanetler ve mimari değerler ya tahrip edildi ya da Avrupa’ya taşındı.