BALKANLAR 2.0
Arnavutluk, tarihimizde İşkodra gibi mühim bir savunma hattının çekildiği yerdir. İstanbul’un selameti için Türkler ve Arnavutlar bundan yüz yıl önce Hasan Rıza Paşa’nın komutanlığında bugün Arnavutluk sınırları içinde bulunan İşkodra’da efsane bir savunma gerçekleştirmişlerdir.
Türkiye’deki Arnavut nüfusu dünyanın diğer yerlerinden çok daha fazladır ve iki ülke arasındaki etkin iş birliği için pek çok kanaldan işbirliği imkanlarını geliştirmektedirler. Tiran üzerinden yapılmayan tüm Balkan okumaları ilki yanlış iliklenen gömlek düğmeleri gibi zincirleme hatalara sebep olmaktadır. Arnavutluk, eski Yugoslavya’nın dışında kalmış olması, Yunanistan, Bosna-Hersek, Kosova, Makedonya, Karadağ ve Sırbistan gibi birçok ülkede dil bağı bulunan topluluklarla ilişkisi gibi nedenlerle bölgede en serinkanlı politika üretilebilecek ve model olabilecek ülkedir.
Arnavutluk merkezli Air Albania’nın yakın tarihte Zagreb, Saraybosna, Priştine ve Üsküp başta olmak üzere birçok ülkeye seferleri planlanıyor. Bölgede etkinliği artan sadece Arnavutluk olmayacak, farklı ülkeler birbirleriyle doğrudan etkileşime geçecekler. Şu anda Saraybosna-Tiran arasında uçuş bulunmadığı gibi Saraybosna’da Tiran’a ya karayolu ile ya da İstanbul uzun ve aktarmalı anlamsız bir rotayla geçilebiliyor.
Air Albania’nın hisselerinin yüzde 49’luk kısmı Türk Hava Yolları’na yüzde 51’lik kısmı ise Arnavutluk devletine ait. Sıfırdan kurulan bu şirket, Bosna Hersek’te başarısız bir ortaklık tecrübesi yaşayan Türk Hava Yolları için bir model teşkil edecek.
Türkiye’nin bölgedeki varlığı çift başlı Arnavut kartalı ile yan yana duracak ve Neo-Osmanlıcılık tezviratını yapanlara en güzel cevabı vermiş olacak.
Türkiye, bölgede Üsküp Havalimanı, Ohri Havalimanı ve Priştine Adem Yaşari Havalimanının işletmelerini yapıyor. Makedonya ve Kosova’dan sonra Arnavutluk da kalıcı bir şekilde İstanbul üzerinden dünyaya bağlanmış olacak. Daha da önemlisi Arnavutluk, Türkiye’yi Balkanlara bağlayan bölgesel bir hub kazanmış olacak.
Bölgedeki Arnavut nüfusunu, nüfuzla birleştirince karşımıza kocaman bir başarı hikayesi çıkıyor. Tiran’ın Türkiye için önemini artıran bu havayolu iş birliği Balkan politikaları için yeni bir sürüm, Balkanlar 2.0 olarak tanımlanabilir. Devamı gelecektir, zira bölgedeki tüm ülkeler istikrar ve refahın Türkiye ile olan iş birliğiyle arttığına kesin olarak kani olmuşlardır.
Bu yeni iş birliği Arnavutluk’un hizmet sektöründeki gelişmesini güçlendirecek, bölgesel insan ve para hareketliliğini pekiştirecektir. Arnavutluk’taki bir yatırımcının Saraybosna’ya, Saraybosna’dakinin Tiran’a gelişi kolaylaşabileceği gibi otobüslerle yapılan Balkan turlarına uçuşlar da eklenecektir.
Türkiye’nin bölgedeki dostlarına sevinç, düşmanlarına endişe veren Air Albania’nın burada sayamayacağımız daha birçok faydasını da zaman içinde yaşayarak göreceğiz.
Saygı ve mantık çerçevesindeki her adım bir diğerini davet ediyor. Türkiye’nin Balkan politikalarının artık belediyelerin PR’ının ötesine geçmesini görmek güzel. Hemşeri derneklerinin dar gündemlerinin ötesine geçen politikalar kalıcı başarılar için önemli. Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a övgü dolu sözlerle dolu ilk uçuş konuşması sadece Arnavutluk’la Türkiye arasındaki ilişkiler için değil tüm Balkan ülkelerinin birbirleriyle olan sahici ilişkileri için de yeni bir dönem anlamına geliyor.
