Yasal Takvim Doldu, Hedeflere Ulaşılamadı
Marmara Denizi Koruma Eylem Planı kapsamında, belediyelere verilen ileri biyolojik arıtma tesislerine geçiş süreci 15 Haziran 2025 itibariyle sona erdi. Ancak üç yıllık süreye rağmen ilerleme sınırlı kaldı. 2021 yılında %51 olan ileri biyolojik arıtma oranı, sadece %0.7 artışla %51.7 seviyesine ulaşabildi.
169 Plandan Sadece 42’si Tamamlandı
Belediyeler tarafından sunulan 169 iş planından yalnızca 42'si uygulamaya alındı. Bu tablo, eylem planının temel hedeflerinin karşılanamadığını gösteriyor. Özellikle azot ve fosfor yükünü azaltma hedefi yerine getirilemedi.
7 İlde 480 Tesiste Eş Zamanlı Denetim
ÇED İzleme ve Çevre Denetimi Dairesi Başkanı Barış Ecevit Akgün, 23 Haziran'dan itibaren Marmara'ya kıyısı olan 7 ildeki 480 tesiste Bakanlık ekiplerince eş zamanlı denetim başlatıldığını belirtti. İlk 4 gün içinde 303 tesiste inceleme yapıldı, 301 numune alındı.
Kural İhlaline Çok Ağır Yaptırımlar
Standartlara uymayan tesislere çevre kanunu gereği 668 bin 677 TL para cezası uygulanacak. İleri biyolojik arıtma tesisini kurmayan belediyelere ise tesis başına 3 milyon 343 bin 688 TL ceza kesilecek. Gerektiğinde tesis kapatma ve faaliyetten men gibi yaptırımlar da devreye sokulacak.
Kurtuluş Azot ve Fosforu Azaltmaktan Geçiyor
Akgün, Marmara Denizi’nde azot ve fosfor yüklerinin yüksek seviyede olduğuna dikkat çekerek, “Bu yüklenme %50 azaltılabilirse Marmara, 4 ila 6 yıl içinde kendi ekosistemini iyileştirebilir” dedi. Bakanlık ayrıca Marmara Denizi'nin dijital ikizini oluşturacak modelleme sistemi üzerinde de çalışıyor.
1.8 Milyar TL Ceza, 268 Tesisin Faaliyeti Durduruldu
2021 yılından bu yana 274 bin 885 işletme ve deniz aracı denetlendi. Bu denetimlerde 2 bin 922’sine ceza uygulanırken, toplam 1 milyar 855 milyon 643 bin TL idari para cezası kesildi. 268 tesisin ise faaliyeti durduruldu.
Marmara Denizi'nin geleceği için Bakanlık, uygulamaların kararlılıkla süreceğini vurguluyor.