BORDO BERELİ 34 ŞEHİT VE CASA UÇAKLARI

Musa ALİOĞLU 23 May 2021

Musa ALİOĞLU
Tüm Yazıları
Bundan tam 20 yıl önce, 2001 yılının 16 Mayıs günü, Türkiye askeri bir nakliye uçağının düşmesi sonucu 34 askerin şehit olmasıyla derinden sarsılmıştı.

Bundan tam 20 yıl önce, 2001 yılının 16 Mayıs günü, Türkiye askeri bir nakliye uçağının düşmesi sonucu 34 askerin şehit olmasıyla derinden sarsılmıştı.
Diyarbakır'dan kalkan ve “Bordo bereliler’ diye tanımlanan TSK Özel Kuvvetler Komutanlığı mensuplarını taşıyan ve İspanyol tasarımı olan CASA (Construcciones Aeronauticas SA) şirketinin CN235 tipi çift motorlu askeri hafif nakliye uçağı, havalandıktan 25 dakika sonra kumanda arızası nedeniyle Malatya'da düşmüştü. Kazada 1 binbaşı, 3 yüzbaşı, 3 üsteğmen, 16 astsubay, 1 uzman çavuş ve 10 er şehit olmuştu.
Genelkurmay Başkanlığı Özel Kuvvetler Komutanlığı Hava Grubu'na ait uçakta bu Komutanlığı'na bağlı ‘Bordo bereliler’, Doğal Afetler Kurtarma (Askeri AKUT) ekibi askerleri bulunuyordu.

KAZA NASIL MEYDANA GELDİ?

Diyarbakır 2'nci Hava Taktik Kuvvet Komutanlığı'ndan kalkan, Kara Pilot Yüzbaşı Yılmaz Tekgül ve Kara Pilot Üsteğmen Mahir Turan'ın yönetimindeki askeri uçak, 5 bin 600 metre irtifada ve saatte 444 kilometre hızla uçarken kumanda arızası meydana geldi. Pilot Tekgül, Erhaç Hava Üssü ile irtibat kurarak zorunlu iniş izni istedi. Hava Üssü'nde hemen hazırlık başlatıldı. Piste iniş için 10 saniye daha dayanamayan uçak, Erhaç'a 3 kilometre kala ‘tono’ adı verilen hareketle sol kanadının üzerinde dönmeye başladı. Yağmur ve dolunun yağdığı bölgede hızla irtifa kaybeden uçak, virile (döne döne düşmek) girdi. Tamamen kontrol dışı kalan CN235 tipi uçak, Malatya’nın Akçadağ İlçesi'ne bağlı Güzyurdu ve Yağmurlu Köyleri arasındaKİ araziye çakıldı.

KAZADA ŞEHİT OLANLAR


Hv. Binbaşı Lütfü Ceylan,
Kara Pilot Yzb. Murat Erdeveci,
Kara Pilot Yzb. Yılmaz Tekgül,
Piy. Yzb. Hakan Bizrelli,
Kara Pilot Ütğm. Mahir Turan,
Piy. Ütğm. Yılmaz Gülhan,
Kara Pilot Ütğm. Levent Şahin,
Piy. Bşçvş. Halil Helvacıoğlu,
İsthk. Kıd. Bşçvş. Ümit Başaran,
İstihkam Bşçvş. Nadir Türkmen,
Mu. Bşçvş. Mikail Altıntaş,
Sağlık Bşçvş. Hasan Ersoy,
Piy. Kıd. Üçvş. Turan Kalın,
Mu. Kıd. Üçvş. Zeki Çınar,
Personel Kıd. Üçvş. Sudi Doruk,
Hv. Kıd. Üçvş. Mehmet Özden,
Hv. Kıd. Üçvş. Ebubekir Çakıcı,
Piyade Üstçavuş Yılmaz Aydın,
Piyade Üstçavuş Mahmut Öner,
Uçak Bak. Üçvş. Zahit Çelik,
Uçak Bak. Üçvş. Saadetin Boy,
Jan. Hv. Kıd. Çvş. Tuncay Urhan,
Jan. Hv. Çvş Ferhat Öztürk,
Piyade Uzm Çvş. Ersin Bartan,
Piy. Çvş. Bülent Haluk Demir,
Muhabere Çvş. İsa Türkmen,
Piyade Er Halit Güney,
Piyade Er Erdal Şimşek,
piyade Er Aydın Uçar,
Ulaştırma Er Mutlu Kaymakçı,
Hv. Er Mehmet Ali Karabudak,
Hava Er Nedim Akyol,
Hava Er Şefik Ayaydın,
Hava Er Atakan Caran.

TÜRKİYE’DEKİ DİĞER CASA KAZALARI

Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki CASA’ların Türkiye’deki ilk kazası 29 Ocak 2001 tarihinde Kayseri’de meydana gelmiş ve Üsteğmen Okan Dirlik, Teğmen Murat Orbay ve Teknisyen Astsubay Üstçavuş Hüseyin Tüfekçi şehit olmuşlardı. Dört ay sonra da yukarıda anlattığımız ve 34 şehit verdiğimiz Diyarbakır kazası olmuştu.
Türkiye, iki kazada 37 askerinin şehit olmasının şokunu atlatmadan yine 2001 yılı Mayıs ayında bu kez, Türk Havacılık Sanayii'nin (TAI) İspanyol CASA firmasıyla ortak ürettiği CN-235 tipi uçak, Ankara'da deneme uçuşu sırasında piste çakıldı. Uçakta, İspanyol 1. pilot J. L. Gasco De La Calle, 2. pilot Eugenio Munoz, uçuş mühendisi Daniel Haro ile TAI uçuş mühendisi Emin Kıran hayatını kaybetti.
CASA uçaklarının son kazası 17 Ocak 2018’de meydana geldi. Eskişehir’den kalkan CASA CN-235 tipi askeri nakliye uçağı, Isparta’nın Yalvaç ilçesine bağlı Kırkbaş Köyü Hodulluca mevkiinde düşmüştü. Kazada, Hava Pilot Binbaşı Ümit Karamustafa, Hava Pilot Yüzbaşı Ali Şahin Odabaşı ve Hava Uçak Bakım Astsubay Kıdemli Başçavuş Ömer Kadir Arlı şehit olmuştu. Tam 41 şehit verdik.

İSPANYOL CASA VE TÜRK TUSAŞ

Bir İspanyol markası olan EADS- CASA hafif nakliye uçakları Endonezya’daki IPTN firmasının yanı sıra Türkiye’de de TAI-(Turkish Aerospace Industries) TUSAŞ tarafından da imal edilmektedir. Şu ana kadar 300’den fazla üretilen bu uçakların birim maliyeti 60 milyon dolar civarında. İspanya, Endonezya, Azerbaycan ve Güney Kore Silahlı Kuvvetleri gibi 22 ülkede kullanılan bu uçakların en büyük kullanıcısı ise Türk Silahlı Kuvvetleri.
Türkiye’de ilk olarak 1992 yılında İspanya’dan gelen 2 CASA uçağı kullanıldı. Şu anda Hava Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nda kullanılan CASA CN235 tipi uçaklardan TSK envanterinde toplam 55 adet var. İspanyol CASA uçakları Türk Havacılık ve Uzay Sanayii TAI'de imal ediliyor. TAI, 1998 yılına kadar 50 uçak imal etti. Başka ülkelerin de uçak siparişleri bu tesislerde yapıldı.
Şimdi sorulması gereken tek soru CASA uçakları teknik olarak temize çıktı mı?
Mutlu yarınlar Türkiye’m.

ŞEHİTLERİ KAYMAKAMLIK HATIRLADI

Genelkurmay Başkanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler Komutanlığı, 2. Ordu Komutanlığı ve Malatya Valiliği, 20. yılında şehitler için herhangi bir anma organizasyonunda bulunmazken, sadece Akçadağ Kaymakamlığı’nın tören düzenlemesi dikkat çekti.

Kaymakamlık açıklamasında 20 yıl önce 16 Mayıs 2001 tarihinde İlçemiz Güzyurdu mevkiinde düşen uçakta şehit olan 34 Kahraman Askerimiz için İlçe Kaymakamımız Sayın Hulusi TEKE, Belediye Başkan V., İlçe Emniyet Müdür V., İlçe Jandarma Komutanı , İlçe Müftü V. ve İlçe Yazı İşleri Müdürünün katılımları ile Covid-19 salgını sebebiyle “Tam Kapanma” dönemi tedbirlerine uygun olarak anma töreni düzenlendi.
Törene saygı duruşu ve İstiklal Marşımızın okunması ile başlanarak kahraman şehitlerimizin manevi huzurlarında Kur'an-ı Kerim okunup dualar edildi, anıta karanfil bırakıldı.
Bu toprakları bize ‘VATAN’ yapmak için canlarını göz kırpmadan feda eden tüm aziz şehitlerimizi rahmet, minnet ve şükranla anıyoruz” denildi.

—————————————————————

Turizmin kurtuluşu için yeni arayışlar

Bundan iki yıl kadar önce, tarihler 15 Temmuz 2019’u gösterirken Kültür ve Turizm Bakanlığı, kısa adı TGA olan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın kurulduğunu açıklamıştı. Amacı, Türkiye’nin iç ve dış turizm pazarında bir marka ve cazibe merkezi haline gelmesi, doğal, kültürel, biyolojik ve insan ürünü mirasların keşfedilmesi, geliştirilmesi ve tanıtılması, kısa, orta ve uzun vadeli iletişim/pazarlama çalışmalarıyla Türkiye turizm kapasitesi ve turizm yatırımlarının ülke ekonomisindeki payı ve hizmet kalitesinin arttırılması olan bu yarı resmi ajans (Üyelerinin çoğunluğu özel sektörden olduğu için) Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca belirlenen turizm strateji ve politikaları doğrultusunda Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşması, mevcut turizm olanaklarının dünya çapında tanıtılması ve pazarlanması, potansiyel turizm olanaklarının ise keşfedilerek geliştirilmesi ve kazandırılmasına ilişkin olarak tüm tanıtım/pazarlama/iletişim faaliyetlerini yürütmeyi gaye edinmişti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tabi olan ve Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı da Bakan Mehmet Nuri Ersoy’un yaptığı TGA’nın yönetim kadrosunda devlet kademesinden Nadir Alpaslan (Bakan Yardımcısı) ve Timuçin Güler’in (Tanıtma Genel Müdürü) yanı sıra özel sektörden İlker Aycı, Sani Şener, Arman Zerunyan, Cem Kınay, Yıldıray Karaer ve ne yazık ki yedekte olan Atilla Doğudan gibi son derece isabetli marka isimler yer almıştı.
TGA çok büyük ümitlerle ve iyi niyetle kurulmuş ancak, Mart 2020’de başlayan Kovid-19 salgını tüm sektörlerde olduğu gibi, turizmde de bütün hesapları alt üst etmişti. Bu durum Bakanlık ile başta turizm seyahat acenteleri ve sektördeki diğer paydaşlar arasındaki diyaloğun zayıflamasına neden oldu. Çünkü, turizme destek için çalınan kapılardan cevap çıkmamış ve çaresiz kalınmıştı.
Hal böyle olunca sektör paydaşları bir yol haritası için, yepyeni bir strateji için Kartacalı ünlü komutan, askeri deha general Hannibal’ın dediği gibi “Bir yol bulamazsak, bir yol yaparız” sözünü hayata geçirebilmek için inançla ve kararlılıkla bir araya geldiler.
Başta, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz B. Bağlıkaya, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Sururi Çorabatır, Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB) Başkanı Suat Tural, Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı M Mehmet T. Nane, Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmecileri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer ve Turizm Akademisyenleri Derneği (TUADER) Başkanı Prof.Dr. Muharrem Tuna olmak üzere başkanlar bir araya gelerek Turizm Strateji ve Araştırma Merkezi (TURSAM) adı verilen yeni bir platformun protokolünü imzaladı. Toplantıya Kültür Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan’ı katılması sektör kuruluşları ile bakanlık arasındaki ilişkilerin iyiye gitmesinin işareti gibiydi.
Ülkemizde turizm sektörüne yönelik yapılacak, politika, plan ve girişimlere destek olmak için TURSAM ile birlikte sektörün ihtiyaçları doğrultusunda doğru ve şeffaf verilerin sektör ve akademi işbirliğiyle derlenerek analizlerinin yapılması, veriler ışığında turizmin tüm bileşenlerine yönelik stratejilerin geliştirilmesi, tüm çalışmaların periyodik olarak kamuoyu ve paydaşlara sunulması amaçlanıyor.
Başta, diyalog eksikliği olan Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere, ilgili bakanlıklar ve fazla umut bağlanan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı, valilikler, belediyeler, ilgili diğer STK’lar, üniversiteler, araştırma kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve medya kuruluşları İle birlikte çalışacak olan TURSAM, başka sivil toplum örgütü iş birliklerine de açık olacak. İlk etapta çok iyi bir kadroyla kurulan TURSEM’in daha da geniş tabanlı olması mümkün olabilirse çok daha yararlı olur kanaatini taşıyorum. Desteklenmesi gereken bu iyi niyetli ve akıllı girişim, yara almış olan turizme iyi gelecektir. Başarı diliyorum.