Yapay zekâ destekli robotlar, meyve tarlalarında iş gücünün yerini almaya başladı
İngiltere, tarımda teknolojik dönüşümün eşiğinde. Özellikle çilek hasadında kullanılan yapay zekâ destekli robotlar, hem verimlilik hem de iş gücü maliyetleri açısından sektörü yeniden şekillendiriyor. Ancak bu gelişme, İngiltere tarımında uzun yıllardır hayati rol oynayan yabancı mevsimlik işçilerin geleceği konusunda ciddi endişelere yol açıyor.
Tarım teknolojisi uzmanı Dr. Simon Robertson’a göre, beş yıl içinde İngiltere'deki çileklerin yarısından fazlası robotlar tarafından toplanacak. On yıl içinde ise bu oranın %90’a ulaşması bekleniyor. Robertson, amaçlarının insanları tamamen devre dışı bırakmak değil, çiftçilere verimli alternatifler sunmak olduğunu belirtiyor.
Güneş enerjili robotlar, insan gücüne bağımlılığı azaltıyor
Robotları üreten Dogtooth firması, makinelerini yıllık 30.000 sterlin abonelik modeliyle pazarlıyor. Son modelleri, Cambridge merkezli Polysolar şirketi tarafından geliştirilen güneş panelleriyle güçlendirilerek Chelsea Çiçek Fuarı’nda tanıtıldı. Şirketin kurucusu Hamish Watson, bu teknolojinin sadece yerel değil, küresel iş gücü krizine yanıt sunduğunu ifade etti: “Artık emeği ithal etme ihtiyacını ortadan kaldırıyoruz.”
Mevsimlik işçiler tarımın bel kemiğiydi, şimdi ise belirsizlikle karşı karşıyalar
İngiltere, her yıl çilek ve ahududu gibi meyve türleri için yaklaşık 30.000 mevsimlik işçiye ihtiyaç duyuyor. 2021 tarihli hükümet raporuna göre bu işçilerin %99’u yurt dışından geliyor. Mevcut sistem, bu çalışanlara altı aylık süreyle sınırlı çalışma izni veriyor; sosyal haklardan ve aile birleştirme hakkından ise yoksun bırakıyor.
2023 yılında dönemin İçişleri Bakanı Suella Braverman, "İngilizlerin meyve toplamak için eğitilemeyeceğini söylemek için hiçbir neden yok" diyerek göçü azaltma hedefini açıkça dile getirmişti. Bu çizgiyi takip eden Başbakan Rishi Sunak, 2024’te tarım teknolojilerine 220 milyon sterlinlik dev bir yatırım yapılacağını açıkladı.
İnsan gücü hâlâ vazgeçilmez mi?
Teknolojik ilerlemeye rağmen mevcut Çevre Bakanı Steve Reed, mevsimlik istihdam programının beş yıl daha uzatıldığını duyurdu. Reed’in açıklaması, robotların yaygınlaşmasına rağmen insan gücünün henüz tamamen ikame edilemeyeceğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
