NE ZAMAN DÜZELECEK?
İstanbul’a yapılan en büyük ve önemli yatırımlardan biri, raylı sistemin kullanım açısından en yararlısı olan Marmaray’dır hiç kuşku yok ki. Açıldığında bir süre Kazlışeşme- Ayrılık Çeşmesi arasında çalışan kısa bir süre önce, Halkalı-Gebze arasına kadar uzatılan Marmaray, kısa sürede, en çok tercih edilen, toplu taşımanın gözdesi bir hizmettir. İşletme planlaması açısından tam olarak oturtulmuş olamamasına karşın, yüzbinlerce İstanbullunun iki yaka arasına en çok tercih ettiği toplu taşıma aracıdır.
Marmaray’da yolcu sayısı hızla artıyor. Günün yarısında, işe gidiş ve geliş saatlerinde, sorun olacak bir yoğunluğa çıktığını rahatlıkla görebiliyoruz.
Ben, bir süre önce Bakırköy’den Bostancı’ya taşındım. Yıllardır ders verdiğim üniversitelerin, İstanbul’un Avrupa yakasında olmaları nedeniyle, gidiş-gelişlerimde hemen hemen her gün Marmaray’ı kullanıyorum, yaşanan o yoğunluğu tecrübe ediyorum. İstanbul’da her iki yakayı birbirine bağlayan, toplu taşımanın gözdesi Marmaray’da, giderek tam bir çaresizlik sergiliyor ve İstanbullulara istemeden eziyet çektiriyor.
Şu an, Halkalı-Gebze arasında, onbeş dakikada bir sefer sayısıyla hizmet veren Marmaray, gittikçe artan bu yoğunluğu kaldıramaz durumda olmasına karşın, neden hala onbeş dakikada bir sefer sayısında ısrar edilir anlamak pek mümkün değil. Seferler ivedilikle on dakikaya indirilmeli, iş saatlerinde ara istasyonlardan Marmaray’a binebilmeniz neredeyse münkün değil. Sadece binebilmeniz değil, istasyonlarda inmeniz bile iyice zorlaştı. Özellikle kavşak istasyonlardan olan; Bakırköy, Yenikapı, Ayrılık Çeşmesi ve Söğütlüçeşme İstasyonları bu eziyet verici yoğunluğun ve yolculuğun en çok yaşandığı istasyonlar.
Bu arada; planlama hatası olarak hala ısrar edilen Zeytinburnu-Soğütlüçeşme arasında aktarma amaçlı kısa seferlerin ne işe yaradığını pek de anlayamadım. Bunların Zeytinburnu-Halkalı ve Söğütlüçeşme-Gebze gibi boş vagonlu devamlarının mutlaka seferlere eklenmesi gerekiyor. Şimdi uygulanan; o istasyonlarda bekleyen yolcuların, zaten tıka-basa dolu gelen Gebze-Halkalı veya Halkalı-Gebze trenlerine aktarılması, zaten var olan doluluk nedeniyle daha da çok sıkıntı yaratıyor. Marmaray’ı her gün kullandığım için bu ara istasyonlarda bekleyenlerın veya gelen kısa hatlılardan inen yolcuların nerdeyse tıka-basa dolu gelen sonraki hat trenine binmekte oldukça zorlanıyorlar.
Bunu burada yazmak, işletme hatlarında var olan makas ve kavşak ray sistemlerinin ne kadar yeterli olduğu konusundaki eksiklikleri bilemeden pek doğru olmasa da - büyük ihtimalle, var olan eski banliyö hatlarının kavşaklarında olması, fiziki şartlar ve sinyalizasyon eksikliği, böylesine bir uygulamayı zorunlu kılıyordur - yeni planlama gerçeğini gözardı edilmemeli, bu eksiklikler hızla giderilmelidir. Şimdilik bu ek seferlerin bitiş ara istasyonlarında bekleyenlerin, oradan kaldırılacak boş trenlerle Gebze veya Halkalı’ya taşınması, yoğunluk sorununun önemli bir kısmını çözecektir.
Yoğunluk ve yetersizlik sorunu eskiden beri var olan Metrobüslerde biraz olsun çözülmüş gibi görünüyor. Sefer sayıları iyice arttırıldı ve Cevizlibağ-Zincirlikuyu Metrobüs kavşak duraklarından her iki yöne doğru boş otobüsler kaldırılarak yoğunluk oldukça rahatlatıldı. Ama, şu Zincirlikuyu kavşak istasyonunun dehlize dönüşen çağ dışı görüntüsünün ve hareketi iyice zorlaştıran, eziyete dönüşen sıkışıklığının bir an önce giderilmesi gerekiyor. Zincirlikuyu istasyonundan Metrobüs’e binmek ve inmek, duraktan çıkmak tam bir karmaşa ve eziyet oldu.
Bir süre önce yazmıştım. Kış geldi, keskin rüzgarlı, yağmurlu ve karlı-tipili havalar başlayacak, Metrobüs ve Marmaray istasyonlarında kapalı alanlar neredeyse hiç yok.
Özellikle yüksekte olan Söğütlüçeşme Marmaray İstasyonu yayla gibi, rüzgara, yağmura, kara ve soğuk hava şartlarına karşı tamamen korumasız. Hiçbir kapalı alanı yok.
Bir kaç gün önce orada, onbeş dakika Marmaray bekledim, bekleyen herkes gibi ben de dondum.
Marmaray toplu taşımanın olmazsa olmazı ama, iyice nefes alamaz durumda. TCDD’nin işletiminde olan Marmaray’ın bu sorunlarına mutlaka çözüm bulunmalı.
