PETROL ARZI
Tartışma Venezuela ve İran etrafında dönüyormuş gibi dursa da bu daha çok işin görünen yüzünü oluşturuyor.
Görünmeyen yüzünde ise ABD’nin bölgemizde kaybettiği alanı rakiplerini zayıflatarak aşmaya çalışmasının önemli bir faktör olarak durduğu söylenebilir.
ABD, Obama’dan bu yana sözüm ona Ortadoğu bölgesinde sürekli olarak alan kaybetti. Bunu tersine çevirmesi ise çok zor. Fakat ekonomik gücü ve partnerleri ile dolaylı olarak alan açmayı başarabilir. Çünkü bölgedeki rekabet Rusya ve İran cephesi ile sürüyor. Her iki ekonomi enerji ihraççısı ve gelişimleri petrol fiyatlarının seyri ile yakından ilişkili.
Arz artışının fiyat düşürücü etkisi bu ekonomileri baskı altına alabilir. Ortaya çıkan iktisadi yapı askeri imkanları zorlayacağından ABD bölgede yeniden alan kazanabilir.
Fakat bu noktada Türkiye’nin takınacağı tavır temel belirleyici olacaktır. ABD ne talihsiz ki yanlış politikalar kurmakta ve her seferinde karşısına Türkiye çıkmaktadır. Türkiye ile müttefiklik ilişkisini geliştirmesi konusunda bir çok ders almış olsa da zorlama alternatiflerle yanlış tercihlerde bulunmuştur.
Tartışma Türkiye için ekonomik önem arz eder. Buna göre artan petrol arzı fiyatları düşürecektir ki şu an ekonominin tam ihtiyacı olan olumlu beklentilerden birisidir. Enflasyonun kontrolü bu sayede ekonominin yönetimine girebilir. Yoksa enflasyon üzerinde dış değişkenler belirleyici olmaya devam edecektir.
Fakat ABD’nin İran ile petrol ticaretinde ısrar eden ülkelere yönelik tehdidi bir risk oluşturmaktadır. Bu riskin ise ABD’nin bölgede Türkiye’nin konumu ile ilgili yaşadığı kafa karışıklığının artık büyük oranda netleştiği yönündeki sinyaller nedeniyle gerçekleşmeyeceği düşünülebilir. Buna rağmen macera aranması durumunda ekonomi üzerinde bir risk oluşması beklenebilir. En azından manipülasyonlar için zemin hazırlayıcı bir etkiden bahsedilebilir. Gene de bu türden bir macera Kudüs meselesinde olduğu gibi ABD’nin uluslararası itibarını zedeleyecek sonuçlar üretecektir.
Petrol arzı sıcak bir gündem ve Türkiye için bir risk faktörü olarak değerlendirilme eğiliminde fakat sonuçlarının olumlu olması daha muhtemel.
