Yarasaların tek uçan memeli olmasının sırrı nedir?
Yarasalar, evrimsel süreçleri nedeniyle pek çok gizemi olan harika hayvanlardır. Bu uçan memeliler genellikle zararsız olarak bilinirler, ancak korkunç tiz sesleri bazen onları ürkütebilir. Peki nasıl tek hava memelisi oldular?
Vampirlerle ilişkileri bir yana, pek çok insan vampirleri eskisi gibi görmüyor çünkü onlardan COVID-19'un kaynağı olarak da bahsediliyor. Yarasaların bu uğursuz özelliklere sahip olduğunu hatırlıyoruz ama milyonlarca yıldır havada süzülen bu garip canlılar nasıl var oldular?
İlk yarasa fosilleri yaklaşık 50 milyon yıl öncesine, Eosen dönemine kadar uzanıyor.
Çeşitli bölgelerde yapılan araştırmalar sonucunda paleontologlar Kuzey Amerika, Fransa, Avustralya, Hindistan ve daha birçok bölgede yarasa dişlerine ve iskeletlerine rastlamışlardır. Ancak yarasa şekilleri her zaman aynı değildir. Eski fosillerle karşılaştırıldığında, modern akrabalarda farklılıklar vardır. Fosil kulaklar, bugün bildiğimiz yarasa kulaklarından çok farklıdır.
Evrimleşmiş yarasaların sadece başparmak pençeleri vardır, ancak fosiller yarasaların beş pençesi olabileceğini göstermektedir.
ABD'nin Wyoming eyaletinde bulunan Onychonycteris adlı 52 milyon yıllık fosil beş pençe şeklinde bulundu.
Yarasaların çok eski zamanlardan beri dünyanın her yerinde var olmalarına ve neredeyse aynı görünmelerine ek olarak, bilim dünyasını rahatsız eden bir soru vardı. Tek uçan memeliler ne zaman kanat aldı?
Balinaların benzer geçmişleri olduğu gibi, geçmişteki birçok canlı da bugünkü hallerine evrimleşmiştir.
Birmingham Üniversitesi'nden Emily Brown'a göre, ilkel yarasaların fosillerin kalıntı bırakamadığı orman ekosistemlerinde yaşadığı biliniyor.
En eski yarasa fosilleri bile pençelerinin yapısından yarasa olarak tanımlanabilir. Paleontologlara göre günümüzde yaşayan en eski yarasa türü "kemirgen kuyruklu yarasa"dır. Bu tür, bildiğimiz yarasalar gibi yerden havalanmak yerine havada kanat çırpma duruşu benimsiyor.
Aslında, cevap beklediğiniz kadar karmaşık değil. Bilim adamları için bir başka zorluk da ekosistemler nedeniyle yarasa kayıtlarının olmamasıdır.
Yukarıda açıklandığı gibi yarasanın havada kanat çırpması, ideal bir uçuş pozisyonu alması ve havada süzülmesi yarasanın uçmaya başlamasını açıklar.
Ne yazık ki bilim, yeni fosiller bulunana kadar bu bilgiyi ancak bu kadar sağlayabilir.
Uçan sincaplar ve lemurlar gibi süzülen bu türler, yarasaların da bu şekilde evrimleştiğini kanıtlayabildiğinden, diğer memeliler yarasaları anlamamızı kolaylaştırır. Yazının başında bahsettiğimiz bu canlıların sırları hala duruyor. Yeterince fosil bulunursa bilim adamları yeni keşifler yaptıkça bu gizemli hayvanların nasıl kanatlandıklarını daha net açıklayabilecekler.
