Merkez Bankası’ndan peş peşe faiz indirimi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) yılın ilk toplantısında politika faizini yüzde 45'e indirdi. 2025 yılında 8 tane yapılacak olan Para Piyasası Kurulu toplantılarının ilkinde Merkez Bankası faiz indirimi devamının enflasyon oranı, ekonomi ve piyasalara yansımalarına bir göz atalım… 

MERKEZ BANKASI FAİZİ 2025'TE DE İNDİRDİ 

2024 yerel seçimlerden sonra uygulanan sıkı para politikası ve uygulanan ekonomik programı ay ay yakından takip ettik. Yaz mevsimi, sonbahar mevsimi bir türlü düşmeyen enflasyon oranı beklentileri de geciktirdi. 2025'in ilk ayında gözler yine piyasalar ve ekonomide. Merkez Bankası yılın ilk Para Piyasası Kurulu toplantısında da politika faizi 250 baz puan indirildi. Şu an faiz yüzde 45 oldu. Bu indirimin bankalara ve kredi faizlerine yansımasını takip edeceğiz. Merkez Bankası Kurul toplantısı sonrasında; Enflasyonla ilgili öncü verilerin ocak ayında "öngörülerle uyumlu" bir artışa işaret ettiği vurgulandı. Bu artışta "zamana bağlı fiyat belirleme davranışının" ve "hizmet kalemlerinin" öne çıktığı, temel mal enflasyonun ise "görece düşük" seyrettiği belirtildi. Banka, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları "iyileşme eğilimi" gösterse de bunların dezenflasyon süreci açısından "risk unsuru olmaya devam ettiğini" kaydetti. 

Sıkılaşma adımlarının takip edileceğini yineleyen kurul, enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştırma konusunda kararlı olduğu mesajı verildiğini belirtelim. Hatırlayacak olursak; Merkez Bankasının 2024 yılının son 8 ayında yüzde 50 oranında sabit tuttuğu politika faizi nihayet Aralık ayında değişti. En son 22 ay önce faiz indirimi gerçeklemiş, Şubat 2023'te yüzde 9,5'ten yüzde 8,5'e politika faizi indirilmişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), perşembe günü yaptığı açıklamada 2024 yılının son faiz kararında 250 baz puan indirime giderek, politika faizini yüzde 47,5'e çekti. 2024 Mart ayında politika faizini yüzde 50'ye yükselten Merkez Bankası, sonraki 8 ayda faizi yüzde 50'de sabit tutmuştu. 

Konuyla ilgili Merkez Bankasının 250 baz puan faiz indirimi hakkında düşüncelerimi aktarayım; Son faiz indiriminin Şubat 2023'te yüzde 9,5’ten 58,5’e indirildiğini göz önüne alırsak Merkez Bankasının Ocak 2025 'te de faiz indirimine ilişkin karar metnindeki detaylar önemli. Yayımlanan PKK kararında; "Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Bu doğrultuda, politika faizi; enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir. Kurul, kararlarını enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla alacaktır. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır.” yönünde net mesajların önemli olduğunu belirteyim.

 FAİZ YÜZDE 45'E DÜŞTÜ KARAR BEKLENİLDİĞİ GİBİ 

Beklenildiği gibi Ocak 2025 döneminde yapılan Para Piyasası Kurulu ilk toplantısında da 250 baz puan faiz indi ve politika faizi yüzde 45'e düştü. Peki şimdi ne olacak? Şimdi gözler enflasyon verileri ve oranında olacak. Enflasyon ana eğiliminde nispeten iyileşmeden bahsetsek bile mevcut enflasyon konusundaki artma beklentisi ve fiyat hareketlerinin dezenflasyon riski yaratabileceğini düşünüyorum. Mevcut ekonomi politikalarının ve sıkı para politikasının olumlu sonuçlar vermesinin gecikmesinin yaratmış olduğu sonuç olarak Aralık ayında yapılan 250 baz puanlık faiz indiriminin erken olma riskinin de bulunduğuna geçen ay dikkat çekmiştim. 

BANKA KREDİLERİ NE OLACAK? 

TC Merkez Bankasının politika faizini yüzde 45'e çekme kararı, banka kredilerine olan talepleri de artırabilir. Faiz kararı öncesi hali hazırda konut kredi faizlerinde indirime giden bankaların karar sonrası faiz oranlarını daha da aşağı çekmesinin muhtemel olduğunu düşünüyorum. Merkez Bankası, politika faizini yüzde 45'e indirmesi ile, faiz indirim kararı mevduat ve kredilere yansıyacağı net şekilde görülüyor. Bu durumda, bankaların mevduat faizlerini yüzde 50'nin altına düşürmesi kuvvetle muhtemel. Bunun sonucunun da kredi faizlerinde de güncelleme yapılması kanaatinde olduğumu belirtmeliyim. Şimdi burada önemli bir hususun altını çizeyim; Eğer Merkez Bankası enflasyon hedefini yukarı yönde revize etmek zorunda kalırsa bu durumda Aralık 2024'te yapılan faiz indiriminin de erken olduğunu sonucunun doğabileceğini belirtmek isterim. 

PARA POLİTİKASI KURULU 2025' TE 8 TOPLANTI YAPACAK 

TC Merkez Bankası 2025 için açıkladığı para politikası metninde Para Politikası Kurulu'nun (PPK) önceden açıklanan takvim çerçevesinde önümüzdeki sene yılda sekiz toplantı yapacağını bildirdi. Yani 2025'te faiz kararı için sekiz kere toplanılacak. Tarihleri ise dört gün içinde açıklanacak. Enflasyon raporu ise senede dört defa yayınlanmaya devam edecek ve bilgilendirme toplantıları da yapılacak. Yayımlanan takvime göre gelecek yıl 8 PPK toplantısı gerçekleştirecek Banka, 8 PPK toplantı özeti, 4 enflasyon raporu ve 2 finansal istikrar raporu açıklayacak. Buradan da şunu söyleyelim; 2025 yılında toplantı sayısının 12'den 8'e düşürülmesi daha yüksek oranda faiz indirimi getirebilir. Üst üste yapılan 2 faiz indirimi ile 2025 yılında faiz indirimlerinin devam edebileceğini gösteriyor. Faiz indirimi kararıyla birlikte koridor da 300 baz puandan 150 baz puana indirildi. Yani hem alt hem de üst koridorda bir daralma var.  Asgari ücrete ilişkin yüzde 30’luk artış kararının aniden öne çekilmesinin ekonomi politikalarındaki kararlılık duruş mesajının verilmesinin Aralık ayında beklentinin üzerinde bir faiz indirimin gelmesinde etkili olduğunu söylemiştik şimdi bu indirim aynı kararlılıkla devam ediyor. Zaten Merkez Bankası son Kasım ayındaki politika faizini yüzde 50 oranında sabit bıraktığı toplantıda faiz indirimi geleceğinin mesajını net olarak vermişti. Ekonomi politikaları ile daha da artan düzeyde bir sıkı para politikasının mevcut faiz oranını daha da indirirken çok daha temkinli olmalıyız. 2025'te zor ve kritik bir döneme girdik. Enflasyonda kalıcı olarak düşüşün devam ediyor olması gerekiyor. Uygulanan bu sıkı para politikası ve faiz indirimleri ile 2025 yılında enflasyonun kalıcı olarak düşüşe geçmesinde gidecek daha yolumuz olduğu düşüncesindeyim.