Avrupa Hidrojen Haftası

Hydrogen Europe CEO’su Jorgo Chatzimarkakis, 2025 Avrupa Hidrojen Haftası’nın ardından çok şık bir mesajla sektöre seslendi: Bu hafta bize şunu açıkça gösterdi:

Sektör, Avrupa Birliği’nden acil eylem gerektiği konusunda birleşmiş durumda; böylece tüm emek ve yatırımlarımızın karşılık bulması sağlanacak ve mevzuatı basitleştirirken öncülerin hakları korunacaktır. Avrupa hidrojen sektörünün kilidinin açılması, Avrupa’nın dayanıklılığı ve enerji özerkliği için hayati önemdedir. Komisyon bunu dikkate almalıdır.

Hafta, mevcut gerçeklere yanıt veren ve yeniden odaklanmayı vurgulayan güncellenmiş bir Hidrojen Strateji çağrısında bulunulmasıyla sona erdi. Avrupa’nın dekarbonizasyonda önümüzdeki birkaç yılda nasıl ilerleneceğine dair temel trendleri 1200'den fazla kişinin katıldığı konferansta dile getirildi. Üst Düzey Politika Konferanslarından B2B ve İnovasyon Forumlarına kadar, hidrojen değer zincirindeki yasa koyucular, girişimciler ve temsilciler ortak zorluklar için çözüm aradı: Yavaş uygulama, yüksek maliyetler, hantal düzenlemeler. Bu sorunları ele almak için, yenilenmiş bir Hidrojen Stratejisine acilen ihtiyaç vardır.

Avrupa hidrojen sektörünün çabalaması ve kıtaya hedeflediği dayanıklılığı sağlaması için, güncellenmiş Hidrojen Stratejisinin bir parçası olarak bir dizi önceliğin ele alınması gerekiyor:

-Mevzuat: Yenilenebilir Enerji Direktifi (REDIII) veya Alternatif Yakıtlar Altyapı Yönetmeliği ( ) gibi temel mevzuatların eksik iç hukuka aktarılması ve eşit olmayan şekilde uygulanması, temiz enerji geçişini yavaşlatmaktadır. Yeni yaptırım araçları kullanılmalıdır.

Altyapı: Avrupa, üretici ve son kullanıcı Üye Devletleri birbirine bağlamak ve kıta genelinde hidrojen ve türevlerinin üretimini, depolanmasını ve taşınmasını sağlamak için gerekli altyapıyı acilen devreye almalı ve ölçeklendirmelidir.

Kamu Fonları: Sanayide Dekarbonizasyon Bankası oluşturmak, asını uzatmak ve erişimini genişletmek çok önemli olacaktır.

tahsisatlarının açık artırmaya çıkarılmasından elde edilen ulusal gelirler, hidrojen ve türevlerinin dağıtımında kullanılmalıdır.

Öncü Pazarlar ve Dayanıklılık: Lider pazarlar, özellikle satın alma kuralları aracılığıyla, yeşil çelik veya yeşil gübre gibi temiz teknolojiler ve temel ürünler için öngörülebilir talep sağlamalıdır.

Bunu yapmak, yenilenebilir ve düşük karbon hidrojen arzını Avrupa'nın enerji dayanıklılığına katkıda bulunacak miktarlarda artırmak için gereken talebi yaratacaktır.

Basitleştirme ve erken benimseme koruma mekanizmaları: Aşırı katı ve gereksiz yere karmaşık kuralların basitleştirilmesi gerekirken, projelerinin zarar görmemesini sağlamak için ilk hareket edenlerin yeni ve mevcut mekanizmalar aracılığıyla bu değişikliklerden korunması gerekir. Yenilenebilir ve düşük karbonlu hidrojen, Avrupa'nın enerji bağımsızlığından ödün vermeden iklim hedeflerine ulaşmak için ihtiyaç duyduğu esneklik ve uzun vadeli depolama yeteneklerini sağlamak için gerekli olacaktır. Avrupa Hidrojen haftasının bitimiyle Hydrogen Europe’ın sunduğu içerik bir anda oluşmadı elbette. Yaz sonunda verilen yanıtlar, soruları ile de süreci bugüne taşıyordu.

***

HYDROGEN EUROPE KARARLILIK SUNUYOR

Avrupa Komisyonu, Avrupa İklim Yasası’nı (2050 iklim nötrlüğü hedefini yasal çerçeveye bağlayan yasa) 2040 ara hedefi ile güncellemek üzere “kanıt çağrısı/kamu istişaresi” başlattığında,

1990’a göre %90 net emisyon azaltımı önerisini masaya koymuş ve “hadi verinizi, argümanınızı getirin” denilen resmi bir çağrı süreci oluşturmuştu.

Sektör temsilcileri, STK’lar, akademi ve şirketlerle birlikte, Avrupa Komisyonunun resmi yapısı olan Hydrogen Europe da kurumsal bir yanıt göndermişti.

Temiz hidrojenin 2040’ta nihai enerji tüketiminin %11’i gibi bir katkı potansiyeline sahip olduğuna vurgu yapmıştır. ETS ve RED hedeflerinin zayıflatılmamasını, uluslararası karbon kredilerinin kalite kriterlerine bağlı ve sınırlı (~%3) tutulmasını, “esneklik sanayi karbonsuzlaşmasının yerine geçmesin” ilkesini savunmuştur. Ağustos ayında yaşanan bu soru cevap süreci, ABD Başkanı Donald Trump’ın yaklaşımı için büyük bir öngörü niteliğindedir.

Hem temiz enerjinin hem de yeşil hidrojenin ‘romantik’ hedefler olmadığının açık kanıtıdır.

Süreç, aslında 2020’de Avrupa İklim Yasası kabul edildiğinde başlamıştır. 2050 iklim nötrlüğü, bu yasa ile yasal hedef oluştur. Hidrojenin rolü de önemlidir. Komisyonun 2040 Etki Değerlendirmesi, nihai enerji tüketiminde yaklaşık yüzde 11 payla temiz hidrojenin sanayi (yüksek ısı/kimyasal), taşımacılık ve uzun süreli enerji depolama için stratejik önemini öne çıkarmıştır. Formun Altı

***

UNDP YORULMAZ

Üniversite yıllarından kulağımda kalan bir sözdür: Beyin yorulmaz! Sabahlara kadar ders çalışıp ‘beynim durdu’ diyen arkadaşlara atfen söyleniyordu; göz yorulur, oturmaktan belin, yazmaktan elin kolun, konuşmaktan çenen yorulabilir ama beyin yorulmaz, çünkü kas değildir.

Bir de, toplumsal hassasiyeti tüm kaslarıyla yaşayan yapılar var; UNDP Türkiye gibi!

Her ay mümkün olduğunca bu köşeye taşımaya çalıştığım faaliyetleri, sadece ve tamamen fayda üzerine kurulu. Ücretsiz abone olabileceğiniz Yeni Ufuklar bültenine sığmayan çalışmalar, elbette bu köşeye hiç sığmıyor. Ama anmamak da olmaz:

-"Yarının Köyleri” projesi, BM Genel Merkezi’nde tanıtıldı. Kapsayıcı kırsal kalkınma için dijital dönüşüm ve ortaklıklar üzerine öncü bir çalışma öyküleri ilham verici.

-Sanayide Kadınların Güçlenmesi: Engelleri Yık, Geleceği Kur” başlıklı Uluslararası Konferans, 300’ü aşkın temsilciyi buluşturdu. Amaç; politika diyaloglarını güçlendirmek, iyi uygulamaları paylaşmak ve yeni iş birliklerinin önünü açmak.

-Japon Hükümeti tarafından finanse edilen BM İş Dünyası ve İnsan Hakları Rehber İlkelerinin Kullanılması Projesi kapsamında, "Türkiye'de Afet Risk Yönetiminde Kamu İhalelerine İnsan Hakları Temelli Yaklaşımlar Rehberi hazırlandı.

-AB finansal desteği ve TBB iş birliği ile yürütülen Bugünün Gençleri, Geleceğin Meslekleri projesi kapsamında Şanlıurfa ve Adıyaman’da Dijital Gençlik Merkezleri (DİGEM'ler) açıldı.

-Dijitalde Hayat Kolay" projesi kapsamında kadın girişimcilere yönelik mentörlük ve hibe programı için başvurular başladı. Kadınlara dijital pazarlama ve e-ticaretten finansal okuryazarlık ve sosyal medya yönetimine kadar geniş bir yelpazede beceriler kazandıracak programda 20 kadın girişimciye toplam 2 milyon TL hibe desteği sağlanacak.

- INSURE projesi, kayıtlı istihdamı artırma ve sosyal uyumu güçlendirme hedefi doğrultusu ile ilk Yönlendirme Komitesi Toplantısında, ilk dönem faaliyetleri ve yol haritasını, tüm paydaşların katılımıyla değerlendirdi. -Model Fabrikalar, KOBİ’lere dijital ve yeşil dönüşüm alanlarında sunduğu hizmetleri nasıl daha da etkili ve yenilikçi hale getirebilir? Ankara’daki çalıştayda, tüm proje ortakları ve paydaşlar buluştu.

Ne dersiniz, UNDP Türkiye yorulur mu? Bence asla!

***

MERKEZ HAKEM KURULU

Türkiye Futbol Fedesyonu (TFF) hiçbir başkanıyla hakem meselesini çözemedi.

Dünya çapında hakem çıkardık; UEFA ve FIFA’nın gözdesine dönüşen Cüneyt Çakır bile çıtır çerez gibi yitip gitti. Onuruyla ahlakıyla görev yapan bir dolu isim, hatalarının altında ezilip küçüldüler.

Çünkü, koruyucu bir yapı oluşmadı.

Çünkü güven tesis edilemedi.

Çünkü hakemlerimiz, gerçekten kötü hakemlik yaptılar, yapıyorlar.

Premier Lig CEO’su, hakemlerden beklentilerini iki başlık ile özetlemişti:

-Adil karar

-Hızlı oyun.

90 dakikalık maçta, topu 50 dakika oyunda tutamayan beceriksiz hakemler yetirtirdik.

Çifte standardı tüm statlara yaydık.

Hata eşiğini ‘kasıt’ fikrine mağlup ettik.

Her takımın sevdiği / yasaklısı hakemleri oluşturduk.

Adalet, kişisel beceriye bağlı olamaz. Adil ve iyi hakem yetiştirmek zorundayız. Aynı hakem yetiştiricileri, aynı hakem zihniyeti, benzer hakemleri sahaya sunuyor. Her MHK başkanı değişimi, aslında sistemi koruyor. Önce şeffaf, hesap verebilir sistem ve iyi eğitim gerek. Mevcut başkan kesinlikle değişmeli, o apayrı bir başlık!